Điêu Thuyền (Điêu Thiền) là một nhân vật trong Tam Quốc diễn
nghĩa và được nhắc tới như một trong tứ đại mỹ nhân Trung Hoa, tuy nhiên tới
nay vẫn không ai biết được kết cục người phụ nữ này như thế nào.
Điêu Thuyền là con gái nuôi của Tư đồ Vương Doãn, được Vương
Doãn bày kế biến Đổng Trác và Lã Bố trở thành kẻ thù của nhau rồi mượn tay Lã Bố
để giết Đổng Trác. Sau đó, Điêu Thuyền trở thành thiếp của Lã Bố, khi Lã Bố bị
bộ tướng của Đổng Trác là Lý Thôi đánh bại, Điêu Thuyền đã theo Lã Bố về Từ
Châu. Sau khi Lã Bố bị Tào Tháo giết, Điêu Thuyền theo người nhà Lã Bố tới Hứa
Xương. Từ đó, Điêu Thuyền "bặt vô âm tín”. Sự biến mất của Điêu Thuyền đã trở
thành một dấu hỏi lớn từ thời anh hùng tranh bá cho tới khi thống nhất đất nước
mà chưa có lời giải đáp.
- Điêu Thuyền trong lịch sử là ai?
Trong tạp khúc nhà Nguyên "Liên hoàn kế” có ghi rằng Điêu
Thuyền tên thật là Hồng Xương, con gái Nhiệm Ngang, chuyên cai quản quan điêu
thuyền trong cung nên được gọi là Điêu Thuyền. Thực tế, trong lịch sử chỉ có một
thị nữ bị Vương Doãn lợi dụng để khiêu khích mối quan hệ giữa Lã Bố và Đổng
Trác, hình tượng Điêu Thuyền được xây dựng bằng việc cải biến câu chuyện trên.
Tuy nhiên, một thị nữ có thể khiến hai người đàn ông chết mê chết mệt thì quả
không phải người tầm thường.
Theo nghiên cứu của học giả Mạnh Phồn Nhơn, Điêu Thuyền họ
Nhiệm, tên là Hồng Xương, sinh ra tại thôn Mộc Nhĩ, Cửu Nguyên Lai, quận Bình
Châu, năm 15 tuổi được chọn vào trong cung. Khi nhà Hán sắp sụp đổ, Điêu Thuyền
được Tư đồ Vương Tôn nhận làm con nuôi và đổi họ thành họ Vương.
Cái chết của Điêu Thuyền đến nay vẫn là một bí ẩn. Chính sử
không nhắc tới Điêu Thuyền, có câu chuyện Lã Bố và Đổng Trác bị mỹ nhân mê hoặc
xảy ra nhưng tên của người phụ nữ trong câu chuyện đó không được nhắc tới. Vì
thế, đã có nhiều cách giải thích khác nhau về sự biến mất của Điêu Thuyền.
- Điêu Thuyền ra sao sau khi Lã Bố chết?
Lần cuối cùng Điêu Thuyền được nhắc tới trong Tam Quốc diễn
nghĩa của La Quán Trung là cùng với Lã Bố bao vây Đổng Trác, sau đó khi Lã Bố bị
giết thì không thấy sự xuất hiện của Điêu Thuyền nữa. Tuy nhiên có thể đưa ra
các giả thiết rằng, sau khi Lã Bố bại trận, trong thành không mấy khốc liệt nên
khả năng Điêu Thuyền bị chết trong đám hỗn độn là rất ít, hơn nữa, thời gian
Tào Tháo bao vây thành cũng rất lâu nên sẽ phòng ngự chặt chẽ và cơ hội chạy
thoát của Điêu Thuyền là cực kỳ nhỏ và chỉ có khả năng, Điêu Thuyền đã bị bắt
đi.
Trong khi đó, Tào Tháo lại là một kẻ hám sắc, vào thời điểm ấy
chỉ có hai cha con Tào Tháo và Tào Phi dám chiếm đoạt người đàn bà sắc nước hương
trời này. Thế nhưng, trong Tam quốc diễn nghĩa lại không đề cập tới chuyện này
giống những chuyện tương tự như Tào Tháo cưỡng đoạt cô của Trương Tề, còn
Trương Phi chiếm đoạt con gái của Viên Thiệu. Tam Quốc diễn nghĩa xây dựng Lưu
Bị là nhân vật chính diện, những hành vi của cha con Tào Tháo càng chứng minh bọn
họ là kẻ vô liêm sỉ. Vì vậy chuyện về Điêu Thuyền không được viết ra đã gây nhiều
tranh cãi. Nhiều người cho rằng, Điêu Thuyền đã được một nhân vật tốt bụng nào
đó trong truyện mang đi giấu.
Về cái chết của Điêu Thuyền, có nhận định rằng sau khi Lã Bố
chết, Điêu Thuyền được Tào Tháo mang về Hứa Xương và làm nữ tì trong phủ thừa
tướng. Sau đó, Tào Tháo đã dâng 10 mỹ nữ cho Quan Vũ, trong đó có Điêu Thuyền
khi thua trận, vừa nghe thấy tên Điêu Thuyền trong danh sách, Quan Vũ vuốt râu
nói "được” rồi nhắm mắt làm ngơ, xua tay. Điêu Thuyền nghe vậy, biết ý Quan Vũ,
bèn về phòng tự sát.
Cũng có nhận định Điêu Thuyền được Quan Vũ nhận làm thiếp và
đưa tới sống tại Thành Đô, mong muốn dần dần tận hưởng cuộc sống sau khi công
thành danh toại nhưng không ngờ Quan Vũ bị Tôn Quyền giết, Điêu Thuyền phải sống
lưu lạc.