Tôn Thượng Hương (Tiếng Trung Quốc phồn thể: 孫尚香, giản thể: 孙尚香; bính âm: Sūn Shàngxiāng) hay Tôn phu nhân (孫夫人) là con gái duy nhất của Tôn Kiên. Bà có 5 người anh trai trong đó anh cả là Tôn Sách và anh hai là Tôn Quyền. Bà từng được gả làm vợ Lưu Bị.
Năm 209, Tôn Thượng Hương được gả cho Lưu Bị nhằm giữ vững mối hòa hiệp trong liên minhNgô-Thục. Vào lúc đó, bà mới hơn 20 tuổi. Do cả hai bà vợ trước đó của Lưu Bị đều đã mất, Tôn Thượng Hương dần dần kiểm soát nhà và con (Lưu Thiện) của Lưu Bị.
Tôn Thượng Hương lần đầu tiên ra mắt trong “Tam Quốc diễn nghĩa” đã bị Lỗ Túc mượn cớ. Lỗ Túc đã hiến kế với chúa công Tôn Quyền cho Lưu Bị kết hôn với công chúa “cực kỳ hữu dụng, có hàng tá người hầu luôn mang theo đao bên mình, trong phòng binh khí để khắp nơi, mặc cho nam tử không đề phòng”. Trong miệng Lỗ Túc thì Tôn Thượng Hương là một cô gái ngổ ngáo bướng bỉnh, đến miệng bà mai mối đã trở thành một cô gái “ngoan hiền”. Lưu Bị đã cho thuyền tới để cưới công chúa “ngổ ngáo” của nước Đông Ngô. Không ngờ rằng trong đêm động phòng, Lưu Bị đã bị Tôn Thượng Hương đâm bằng dao, đao kiếm khiến người tỳ nữ hoảng sợ. Tôn Thượng Hương thấy tình hình như vậy bèn nói một câu: “Chém giết nửa đời người, sợ gì binh đao!”
Hai năm sau, mối quan hệ giữa Ngô và Thục bắt đầu căng thẳng. Tôn Thượng Hương quay trở về với anh trai của mình là Tôn Quyền. Theo những gì Triệu Vân viết thì bà định mang theo con trai của Lưu Bị là Lưu Thiện với mình. Tuy nhiên đã bị Trương Phi và Triệu Vân chặn lại. Sau khi hai bên thương thuyết, Tôn Thượng Hương để lại Lưu Thiện về nước Ngô.
Kể từ đây hôn nhân giữa bà và Lưu Bị chấm dứt. Bà không bao giờ gặp lại Lưu Bị, và sử sách cũng không có nói gì đến chuyện bà tái giá.
Cũng có chuyện kể rằng sau khi Lưu Bị qua đời, bà đã trầm mình xuống sông tự vẫn.
Theo Tam quốc diễn nghĩa, sau trận Di Lăng có kẻ phao tin Lưu Bị chết, bà đã trầm mình xuống sông tự vẫn. Có Miếu thờ bà bên đấy, gọi là miếu Khiêu Cơ.
Trong Tam quốc diễn nghĩa, bà được miêu tả là người có tính khí nóng nảy và rất cứng đầu.
Tiểu thuyết nói rằng bà hay gây rắc rối và thường các tướng sĩ của Lưu Bị phải để mắt đến Tôn phu nhân.
Tôn Thượng Hương với tư cách là vợ Lưu Bị cũng hai lần bị sử dụng trong các mưu kế của Chu Du và Tôn Quyền nhằm mục đích chống phá nhà Thục.