Hãy Tìm Hiểu Trước

Chiến thuật này lấy từ một trong ’Bảy Thói Quen của Những Người Có Năng Suất Cao’ của Stephen Covey. Dùng chiến thuật này là con đường tắt để trở nên người mãn nguyện hơn (và có lẽ bạn cũng sẽ trở nên hữu hiệu hơn).

Thực chất mà nói, ’hãy tìm hiểu trước’ có ý nói là bạn nên quan tâm nhiều hơn đến việc hiểu người khác và bớt chú trọng đến việc bắt người khác phải hiểu bạn. Điều đó có nghĩa là làm chủ cái ý rằng nếu bạn muốn một cuộc truyền thông chất lượng và thỏa mãn mà nó bổ ích cho bạn lẫn người khác, thì việc hiểu người khác phải xếp hàng đầu. Khi bạn hiểu gốc gác của người khác, những gì họ đang muốn nói, những gì đối với họ là quan trọng, vân vân…, chuyện được thông cảm là một chuyện tự nhiên; mọi việc đâu vào đó mà gần như không mất chút cố gắng nào. Tuy nhiên, khi bạn đảo ngược tiến trình này (điều mà phần lớn chúng ta rất thường làm), bạn đang đặt chiếc xe trước con ngựa (hay cái cày trước con trâu). Khi bạn cố sức làm cho mình được người hiểu trước khi bạn hiểu người, sự gắng sức của bạn sẽ được bạn và người hay những người mà bạn đang ra sức thuyết phục cảm nhận. Sự truyền thông sẽ thất bại, và bạn có thể kết thúc nó bằng một trận chiến của hai cái ta.

Trước đây tôi làm việc với một cặp vợ chồng. Hai người đã sống mười năm đầu của quá trình hôn nhân trong tâm trạng chán nản vì cãi nhau về chuyện tiền bạc. Người chồng không thể hiểu tại sao vợ mình muốn để dành từng xu họ kiếm được, và người vợ không thể hiểu tại sao chồng mình lại tiêu pha phí phạm. Bất cứ lý lẽ nào biện minh cho lập trường của người này hay người kia đều đi đến chỗ cả hai cùng thất vọng. Trong khi có nhiều vấn đề còn phức tạp hơn vấn đề của cặp vợ chồng này thì những cách giải quyết vấn đề của họ tương đối giản dị. Không ai cảm thấy mình được hiểu cả. Họ cần tập bỏ tính ngắt lời lẫn nhau và lắng tai nghe cẩn thận. Thay vì bênh vực lập trường của họ, mỗi bên đều cần phải tìm hiểu trước đã. Đây chính là điều tôi đã yêu cầu họ làm. Người chồng hiểu ra là vợ mình đang dành dụm để cho cha mẹ vợ tránh khỏi những tai họa về tài chánh. Thực chất mà nói, chị ấy sợ hết tiền. Người vợ hiểu ra chồng mình cảm thấy hổ thẹn không đủ sức ’lo cho vợ’ tốt như cha của anh đã lo cho mẹ của anh. Thực chất mà nói, anh ấy muốn vợ hãnh diện về anh ấy. Khi người này biết tìm hiểu người kia, sự thất vọng lẫn nhau của họ sẽ nhường chỗ cho tình thương. Hiện nay họ đã quân bình tốt đẹp giữa chi tiêu và dành dụm.

Việc tìm hiểu trước không dính dấp gì đến chuyện ai đúng hay ai sai, nó là một triết lý sống liên quan đến sự truyền thông hữu hiệu. Khi bạn thực hành phương pháp này, bạn sẽ nhận thấy những người bạn truyền thông với họ sẽ cảm thấy họ được chú ý nghe, nghe, và hiểu. Điều này sẽ chuyển thành những mối quan hệ tốt đẹp hơn, thân thương hơn.