Hãy Trở Thành Nhà Nhân Chủng Học

Nhân chủng học là một khoa học nghiên cứu về con người và nguồn gốc của con người. Tuy nhiên, trong chiến thuật này để cho tiện tôi sẽ định nghĩa lại nhân chủng học là ’sự để tâm, không có phán xét, đến cách sống và cách xử sự mà những người khác chọn lựa’. Chiến thuật này nhắm vào sự phát huy lòng trắc ẩn của bạn, cũng như giúp bạn kiên nhẫn hơn. Tuy nhiên, ngoài sự để tâm đến cách hành động của người khác, nó còn là một cách để thay thế những sự phán xét bằng lòng nhân từ. Khi bạn thật sự hiếu kỳ về cách phản ứng của một người nào hay cách cảm xúc của họ về một sự việc gì, điều đó không thể là bạn cũng sẽ cảm thấy bực bội. Hiểu như vậy, việc trở thành một nhà nhân chủng học là một cách để trở nên ít bị bất mãn bởi những hành động của người khác hơn.

Khi một người có hành động trông có vẻ kỳ lạ đối với bạn, thay vì phản ứng theo thường lệ, chẳng hạn như ’Tôi không tưởng tượng nỗi chị ấy có thể làm như thế được,’ thì bạn tự nhủ như vầy ’Hiểu rồi, đó là cách chị ấy nhìn sự vật trong thế giới của chị ấy. Hay lắm’. Muốn chiến thuật này có lợi cho bạn, bạn phải thành thật với lòng. Có một ranh giới khó nhận ra giữa cái ’quan tâm’ và cái tự kiêu, như kiểu bạn kín đáo tin rằng cách hành động của bạn mới là tốt hơn.

Mới đây tôi với đứa con gái sáu tuổi của tôi đang đi trong khu phố buôn bán ở địa phương. Một bọn choi choi kiểu dân chơi đi ngang qua tóc nhuộm vàng cam chĩa lên như cọc nhọn và thân hình xâm nhiều chỗ. Con gái của tôi liền hỏi tôi, ’Ba ơi, sao họ ăn mặc kỳ vậy? Họ ăn mặc trang phục trình diễn chăng?’. Mấy năm về trước tôi thường có rất nhiều nhận xét và bất mãn về nhóm người trẻ tuổi này — như là cách sống của họ sai, còn cách sống bảo thủ của tôi mới đúng. Tôi thốt ra những lời giải thích theo nhận xét thiếu cân nhắc với con gái của tôi và chuyền qua con gái tôi những quan điểm có tính phán xét đó. Tuy nhiên, việc giả vờ làm một nhà nhân chủng học đã thay đổi cách nhìn của tôi rất nhiều; nó làm cho tôi nhỏ nhẹ hơn. Tôi nói với con tôi, ’Thật tình Ba không biết chắc, nhưng tất cả chúng ta có khác nhau lắm cũng vui thôi, phải không con?’ Con gái tôi nói, ’Vâng, nhưng con thì thích kiểu tóc của con’ Thay vì để tâm vào thái độ đó và tiếp tục phí sức cho nó, hai cha con chúng tôi bỏ qua chuyện ấy và tiếp tục vui hưởng những giây phút hai cha con đi chơi với nhau.

Khi bạn để tâm đến những cách nhìn của người khác, điều đó không hàm ý bạn chủ trương như vậy, cho dù là chút ít thôi. Chắc chắn tôi sẽ không chọn một cách sống phóng túng hay gợi ý với ai khác nên sống như vậy. Đồng thời, mặt khác, thật sự đây cũng chẳng phải là vị trí của tôi để phán xét việc ấy. Một trong những quy luật sống vui sướng rất quan trọng là phán xét người khác mất đi nhiều sinh lực và, lôi kéo bạn ra khỏi chỗ bạn muốn có mặt, không có ngoại lệ.