HÃY CHỌN THÁI ĐỘ TỬ TẾ HƠN THÁI ĐỘ ĐÚNG LÝ

Như tôi đã giới thiệu lần đầu trong chiến lược số 12, các bạn được nhiều cơ hội để chọn lựa giữa thái độ tử tế và thái độ đúng lý. Bạn có nhiều dịp để chỉ cho ai lỗi lầm của họ, những việc lẽ ra họ có thể hoặc đã nên làm khác đi, những cách để họ cải tiến hơn. Bạn có nhiều dịp để sửa sai nhiều người, kín đáo hoặc trước mặt những người khác. Những gì mà tất cả những cơ hội này đem lại là những dịp làm cho người khác cảm thấy buồn bực và chính bạn cũng chẳng vui gì trong tiến trình này.

Chẳng cần phân tích tâm lý chi ly về vấn đề này, chúng ta cũng hiểu lý do khiến chúng ta hạ người khác xuống, sửa sai họ, hay chứng tỏ với họ chúng ta đúng ra sao còn họ sai như thế nào là do cái ngã của chúng ta lầm tưởng rằng nếu chúng ta chứng minh người khác sai như thế nào, chúng ta đúng ra sao thì chúng ta sẽ cảm thấy thích thú hơn.

Tuy nhiên trên thực tế nếu bạn chú ý đến tâm trạng của bạn sau khi hạ người khác xuống, bạn sẽ thấy tâm trạng của mình còn tệ hơn trước khi làm chuyện ấy. Con tim, nơi chứa đựng tình thương của bạn, nhận ra rằng bạn không thể thoải mái hơn trước sự mất mác của người khác.

May thay, chân lý là điều ngược lại — khi mục đích của bạn là nâng người khác lên, làm cho họ cảm thấy dễ chịu hơn, chia sẻ niềm vui của họ, thì chính bạn cũng nhận được những phần thưởng của thái độ tích cực của họ. Lần sau khi bạn có cơ hội để sửa sai ai, ngay cả trong trường hợp họ có sai chút ít, bạn hãy kháng cự sức cám dỗ ấy. Thay vào đó, bạn tự hỏi: ’Ta thực sự muốn điều gì nơi cái tác động qua lại này?’ Chắc hẳn điều bạn muốn là một tác động qua lại thanh bình khi các thành viên ra về mà trong lòng thấy sảng khoái. Mỗi khi kháng cự lại ’thái độ đúng lý’, và thay thế nó bằng thái độ tử tế, bạn sẽ thấy nội tâm của bạn thanh tịnh.

Mới đây khi vợ tôi và tôi nói về cái ý kiến đã khiến cho công việc của chúng tôi thật sự đạt kết quả tốt. Tôi nói đó là ý kiến ’của tôi’, rõ ràng là tôi dành công trong sự thành tựu của chung! Kris, với thái độ thương yêu vốn sẵn có, đã để cho tôi được cái vinh quang ấy. Cũng ngày hôm ấy tôi chợt nhớ ra đó là ý kiến của vợ tôi chứ không phải của tôi. Bậy thật! Nhưng khi tôi gọi điện thoại để xin lỗi, tôi thấy rõ rằng vợ tôi quan tâm đến cái vui của tôi hơn chuyện cần phải nói là công của chính mình. Vợ tôi nói cô thích nhìn thấy tôi vui sướng còn ý kiến ấy là của ai không quan trọng. (Bạn có hiểu tại sao cô ấy lại dễ yêu đến thế không?)

Xin đừng lầm lẫn chiến thuật này với con người nhu nhược, hoặc không dám đứng lên bảo vệ niềm tin của mình. Tôi không khuyên bạn không nên chấp nhận thái độ đúng lý — mà chỉ nói là nếu cứ khư khư cho mình đúng thì thường bạn phải trả một giá cho tính khư khư ấy – sự thanh thản của nội tậm. Muốn trở thành người có đức điềm tĩnh, gần như lúc nào bạn cũng phải chọn thái độ tử tế hơn chọn thái độ đúng lý. Khởi điểm tốt nhất là người kế tiếp bạn cần nói chuyện.