Biện Bạch Cho Những Hạn Chế Và Bạn Bị Hạn Chế Thật
Nhiều người bỏ nhiều sức lực biện bạch cho những hạn chế của mình; ’Tôi không thể làm việc đó’ ’Tôi không thể giúp được, tôi luôn luôn như thế đó,’ ’Tôi sẽ không bao giờ có người yêu,’ và hàng ngàn câu nói phủ định và tự chuốt lấy thất bại.
Đầu óc của chúng ta là những dụng cụ có sức mạnh. Khi chúng ta khẳng định một việc gì là có thật hay vượt khỏi tầm tay của chúng ta, thì chúng ta rất khó chọc thủng chướng ngại tự tạo này. Khi chúng ta biện bạch cho lập trường của chúng ta, thì gần như chúng ta đành bó tay. Lấy ví dụ bạn tự nhủ, ’Tôi không thể viết.’ Bạn sẽ tìm những ví dụ để chứng minh cho lập trường của bạn. Bạn sẽ nhớ đến những bài luận văn yếu kém của bạn khi học trung học, hay nhớ lại mới đây bạn cảm thấy sao vụng về quá khi ngồi xuống bàn đặt bút viết thư. Bạn sẽ để trong đầu những hạn chế mà chúng sẽ làm bạn sợ không dám làm thử. Muốn trở thành một nhà văn hay một nghề nào khác, bước đầu tiên là làm cho nhà phê bình vĩ đại nhất của bạn im lặng — bạn đấy.
Một thân chủ của tôi đã kể: ’Tôi sẽ không bao giờ có được một quan hệ tốt đẹp. Tôi luôn luôn làm hỏng mọi sự.’ Quả vậy, cô ấy nói đúng. Bất cứ lúc nào cô ấy gặp ai, cô ấy có thói quen, ngay cả cô ấy cũng không biết điều đó, đi tìm những lý do khiến cho người bạn mới quen của cô phải xa cô. Nếu cô trễ hẹn, cô thường nói với bạn mình, ’Tôi luôn luôn trễ.’ Nếu hai người có điều gì bất đồng ý kiến, cô thường nói, ’Tôi luôn luôn dính vào những cuộc cãi vã.’ Sớm muộn gì cô cũng làm cho anh bạn của cô tin rằng cô không hề xứng đáng với tình yêu của anh ấy. Lúc bấy giờ cô sẽ tự nhủ, ’Đúng quá, chuyện này lần nào cũng xảy ra. Tôi sẽ không bao giờ có được một quan hệ tốt đẹp cả.’
Cô ấy phải tập bỏ tính trông đợi những cái không hay xảy đến. Cô ấy cần ’bắt lấy chính mình’ đang quả tang biện bạch cho những giới hạn của chính cô. Khi cô khởi sự nói, ’Tôi luôn luôn làm như thế,’ thay vì nói câu ấy, cô cần phải nói, ’Thật buồn cười. Tôi luôn luôn không làm gì hết.’ Cô ấy phải hiểu rằng biện bạch cho những hạn chế của mình chỉ là một thói quen tiêu cực, có thể dễ dàng thay thế bằng một thói quen tích cực hơn. Hiện tại, cô có nhiều tiến bộ hơn. Khi cô trở lại thói quen cũ, cô thường cười nhạo chính cô.
Tôi đã học được điều này, khi tôi biện bạch cho những hạn chế của tôi, rất ít khi tôi làm cho chính tôi bất mãn. Tôi đoán bạn cũng giống như vậy.