Khi Giám
Chân là hòa thượng vừa mới xuất gia, trụ trì thấy sư thiên chất thông minh cần
cù hiếu học, trong lòng thầm khen, nhưng lại để sư làm Hành cước tăng, một công
việc mà trong chùa không ai chịu làm. Hàng ngày đi về trong mưa gió, chịu đựng
gian khổ, người đi khất thực thường bị coi thường, châm chọc và chế giễu. Giám
Chân rất tức giận.
Một hôm,
đã canh ba mà Giám Chân vẫn chưa đi ngủ. Trụ Trì lấy làm lạ, bèn bước vào phòng
Giám Chân, thấy Giám Chân nằm im không động đậy, bên giường chất một đống giày
cỏ đã rách nát.
Trụ Trì
gọi Giám Chân dậy hỏi:
- Hôm
nay con không ra ngoài khất thực, mà xếp những chiếc giày hỏng ở đây làm
gì?
Giám
Chân ngáp một cái, nói:
- Người
khác một năm đi một đôi giày cỏ vẫn không sao, nhưng con vừa mới đi tu hơn một
năm, đã đi rách nhiều giày như thế, con có nên tiết kiệm giày cho nhà chùa
không?
Trụ Trì
nghe xong đã hiểu, mỉm cười nói:
- Đêm
qua trời đổ mưa to, con cùng ta ra xem con đường trước chùa một
chút.
Giám
Chân và Trụ Trì đi ra đường lớn trước chùa, đó là một sườn đất, do trời mưa nên
mặt đường rất lầy lội.
Trụ trì
đập nhẹ vai Giám Chân nói:
- Con
muốn làm một vị sư bình thường hay một nhà sư Phật pháp tinh
thông?
Giám
Chân nói:
- Đương
nhiên con muốn làm một nhà sư nổi tiếng Phật pháp tinh thông, nhưng hiện giờ con
chỉ là một vị sư khất thực bị người ta coi khinh thì làm sao có thể Phật pháp
tinh thông?
Trụ trì
cười:
- Có
phải hôm qua con đi qua con đường này không?
Giám
Chân nói:
- Thưa
phải.
Trụ trì
hỏi:
- Con có
thể tìm thấy dấu chân của mình không?
Giám
Chân thật sự không hiểu, nói:
- Hôm
qua đường vừa cứng vừa bằng phẳng, tiểu tăng làm sao có thể tìm thấy dấu chân
của mình?
Trụ trì
cười nói:
- Hôm
nay hai chúng ta đi trên con đường này một lần nữa, con có thể tìm thấy dấu chân
mình không?
Giám
Chân nói:
-Đương
nhiên là được.
Trị trì
nghe xong, mỉm cười vỗ nhẹ vai Giám Chân, nói:
- Đường
lấy lội mới lưu lại dấu chân, trên thế giới rất nhiều chúng sinh không như thế.
Những người đó suốt đời tầm thường, không trải qua phong ba sóng gió, cũng giống
như đôi chân đặt trên con đường vừa bằng phẳng vừa cứng, bước đi, chẳng để lại
gì. Còn những người đi qua mưa gió, lặn lội trong gian khổ, cũng giống như bước
chân đi trên con đường lầy lội. Họ càng đi xa, dấu chân càng chứng minh cho giá
trị của họ.
Giám
Chân xấu hổ cúi đâu. Từ đó về sau, bước chân đầy sức lực của sư in đầy trên con
đường lầy lội trước chùa, lưu dấu trên khắp xứ Phù Tang.
Đi trong
lầy lội, cuộc sống mới lưu lại dấu vết sâu đậm.