Truyện ngắn
Hoa viôlét ngày thứ tư
 

A.MAUROIS (PHÁP)

-Ô kìa bà Jenny, bà ở lại đi!

Trong suốt bữa ăn chiều, Jenny Soócbiê thật là rực rỡ. Rực rỡ ta muốn nói ở đây tức là tài năng của người nữ nghệ sĩ sân khấu, như một nữ văn sĩ tài hoa đã viết, có cả huyền thoại và truyện thực quyện vào nhau, được gắn chặt bởi lòng nhiệt thành không bao giờ cạn. Say mê, hứng khởi, bị chinh phục, các thực khách của Lêông Lôrăn đều có cảm giác được sống những giây phút khoái trá, lãng quên cả thời gian.

-Không thể được đâu ạ, đã gần 4 giờ rồi, và hôm nay là thứ Tư…Ông biết đấy, ông Lêông ạ, hôm nay là ngày tôi mang hoa Viôlét đến cho con người đã từng yêu tôi tha thiết.

-Thật đáng tiếc – Lêông nói với giọng đứt quãng, làm cho không khí càng thêm long trọng – Vâng, tôi biết rõ lòng chung thủy của bà…tôi không dám nài.

Bà ôm hôn các vị khách nữ, cánh đàn ông ôm hôn bà và bà ra đi. Ngay sau khi bà vừa bước ra, mọi người đều hát lên lời khen ngợi:

-Bà ấy thật phi thường! Bà ấy bao nhiêu tuổi rồi, ông Lêông?

-Cũng xấp xỉ tám chục rồi. Hồi tôi còn nhỏ, khi mà mẹ tôi đưa tôi đến nhà hát kịch cổ điển Pháp thì Jenny đã nổi tiếng trong vai Xelimen rồi. Và tôi thì bây giờ chẳng còn trẻ trung nữa.

- Thiên tài không có tuổi - Klerơ Mênêtởiê nói…- Còn những câu chuyện về những bông hoa ấy?

- Cả một thiên tiểu thuyết, một hôm bà đã thổ lộ với tôi, chứ bà không bao giờ viết. Nhưng tôi không muốn liều kể lại khi bà không có mặt ở đây. Rồi nó tam sao thất bản đi thì đáng sợ lắm.

- Đúng thế kể cũng thật đáng sợ nếu tam sao thất bản. Nhưng chúng tôi là khách của ông, ông phải kể gì để khuây khoả chúng tôi và thay thế bà Jenny chứ, bởi vì bà ấy đã bỏ chúng tôi lại.

- Thôi đành vậy. Tôi sẽ cố kể lại câu chuyện của những bông hoa Viôlét ngày Thứ tư. Tôi sợ câu chuyện mang quá nặng màu sắc tình cảm so với thị hiếu của thời đại chúng ta.

- Không sao.- Béctơrăng Smít nói.- Thời đại chúng ta đang đói khát tình cảm. Nó giả vờ ngổ ngáo để che giấu hoài vọng tình cảm của nó mà thôi…Ông cho là như vậy?...Thôi được…Tôi sẽ làm đã cơn khát này…Các vị ở đây đều còn quá trẻ để có thể nhớ lại tiếng tăm lừng lẫy của Jenny trong suốt một thời gian dài như thế nào. Mái tóc vàng hung buông xoã trên bờ vai tuyệt đẹp, cặp mắt dài lúng liếng; giọng nói sắc, gần như lạnh lùng, bất chợt lại lặng đi vì xúc động; tất cả càng làm tăng thêm vẻ đẹp lộng lẫy và kiêu kỳ.

- Ông vào đề hay quá, ông Lêông ạ.

- Vâng, nhưng khi không hợp thời…Dầu sao cũng xin cảm ơn lời khen của ông…Bà ấy đoạt giải lần đầu ở Viện quốc gia âm nhạc và kịch nghệ vào khoảng năm 1895, và sau đó biểu diễn trong Hý kịch Pháp. Kinh nghiệm cho tôi hay rằng cái nhà hát nổi tiếng này cũng khó tính lắm. Diễn viên biểu diễn ở đó phải có chức danh và họ giữ khư khư lấy chỗ của mình. Những vai phụ có tài nhất có thể phải đợi ở đó hàng chục năm trời trước khi được đóng vai quan trọng nhất của Marivô hay của Môlie; Jenny, cô gái rất điệu đà ấy đã vấp phải những người đàn bà đầy uy quyền và dai như đỉa. Người phụ nữ khác đã phải nín nhịn mà dẫm chân tại chỗ hay sau hai năm đã phải chuyển sang một nhà hát khu phố nào đó. Jenny của chúng ta đã không như thế. Cô ấy đã tuyên chiến, huy động tất cả những gì cô ấy có: tài năng nghệ sỹ, học vấn, vẻ đẹp quyến rũ và mái tóc làm say đắm lòng người.

Rất nhanh, cô đã giành được ở nhà hát một chỗ đứng hàng đầu. Nhà cầm quyền kính nể cô. Các nhà đạo diễn kịch đòi cô đóng những vai khó mà như họ nói, chỉ có cô mới đóng được. Các nhà phê bình chẳng tiếc một lời nào để tán dương cô. Ngay cả con người ghê gớm Xâcxây cũng viết: “Cô có những điệu bộ, kiểu cách đến cá sấu cũng phải mê.

Cha tôi, người quen biết Jenny từ thời gian đó, đã nói với tôi rằng, cô ấy hết lòng say mê nghề nghiệp của mình, diễn xuất một cách thật thông minh và luôn luôn tìm cách gây những hiệu quả mới làm người xem ngả ngửa ra. Khi đó kịch trượt vào một chủ nghĩa hiện thực ngây thơ. Trong một vở nào đó, tôi không nhớ nữa. Jenny phải chết vì ngộ độc, cô đã đi đến các bệnh viện để tìm hiểu các hiệu quả của thuốc độc. Còn về cách biểu hiện tình cảm thì cô tự nghiên cứu ở chính mình.

Bằng nghệ thuật của mình, cô đã chỉ rõ sự thiếu thận trọng của Banzắc thì ông này đem vào một trong những cuốn tiểu thuyết của ông những ham muốn cá biệt của riêng ông, hoặc của người phụ nữ mà ông yêu.

Các vị làm gì mà chẳng biết ngay rằng một cô gái mới 22 tuổi, đẹp lộng lẫy và đột nhiên đạt tới vinh quang, sẽ được biết bao người theo đuổi. Bạn đồng nghiệp, rồi các nhà viết kịch, rồi các chủ nhà băng cố thử vận may. Một trong số họ, Hẳngi Stan, được cô ưa thích. Không phải vì ông ta giàu. Cô sống chung với gia đình và cũng chẳng đòi hỏi gì quá cao sang. Chàng trai ấy quả thật rất có duyên và nhất là anh luôn luôn bày tỏ ý muốn được cưới cô làm vợ…Các vị cũng biết là đám cưới này bị hoãn lại vì bố mẹ Stan phản đối. Ba năm sau mới thành, nhưng rồi cũng chẳng đi đến đâu, vì Jenny vốn quen sống tự do không thể tự khuôn mình vào cuộc sống vợ chồng. Nhưng đó lại là một chuyện khác. Chúng ta hãy quay về với nhà hát Hý kịch Pháp, với bước vào đời của bạn bè của chúng ta và với những bông hoa viôlét.

Các vị hãy hình dung cảnh phòng giải lao của các nghệ sỹ vào cái đêm mà Jenny đóng lại trong vở “Nàng công chúa thành Bátđa” của Dumas con, Vở kịch có những hạn chế của nó; và tuy đang ngưỡng mộ những vở có cấu trúc vững chắc khác của ông như “Nửa vòng thế giới”, “Bạn của những người phụ nữ” Frăngxiông, cái ông Dumas thái quá lần này trong vở “Người xa lạ”, và “Nàng công chúa…” cũng vẫn làm tôi buồn cười…tất cả những ai đã xem Jenny trong vai này đều công nhận là cô làm cho vở kịch giống thực hơn . Tôi vẫn thường nói đều đó với bà Jenny. Điều kì lạ là nghệ sĩ đã tin vào những điều mình diễn. “Vào tuổi ấy, bà nói, - tôi luôn nghĩ gần giống như những nhân vật chính của ông Dumas và tôi thấy thật là kì cục khi đem phơi bày trong ánh sáng những gì diễn ra trong tôi, nơi sâu kín nhất của tâm hồn tôi”. Cũng phải nói thêm là trong vai này, mái tóc buông xoã với đôi vai trần đã có tác dụng của nó. Tóm lại cô đóng vai đó thật tuyệt vời.

Cô trở vào phòng giải lao giữa hai màn kịch, sau một tràng vỗ tay. Một người vây chặt lấy cô. Jenny ngồi xuống chiếc ghế con bên cạnh Hăngri Stan và nói huyên thuyên về thành công một cách hào hứng.

- Thế là thoát, anh Hăngri thân yêu…em lại nổi lên rồi! Cuối cùng em thở được…Anh đã nhìn thấy em ba hôm trước rồi đấy. Hôm đó em diễn tồi hơn có phải không nào?.. Ùm một cái xuống tận đáy ao…Em ngạt thở…và tối nay, hấp! Một cố gắng phi thường, em nổi lên mặt nước!...Hăngri ơi, anh nói đi liệu em có bị mắc cạn ở màn cuối không, nếu như em không biết cách bơi đến bờ? Ôi trời ơi, trời ơi!

Người dẫn khác bước vào và trao cho cô bó hoa

- Của ai đấy? À, phải rồi, của Xanh Lu…Tình địch của anh đấy, anh Hăngri ạ…Hãy để vào lô của tôi.

- Thưa cô, còn một lá thư nữa - Người dẫn khách nói .

Cô mở bức thư đọc và phá lên cười .

- Của một cậu học sinh trung học…Cậu ta nói với em là ở trường cậu ta đã xây một câu lạc bộ Jenny.

Cả câu lạc bộ đua ngựa cũng thành câu lạc bộ Jenny – Hăngri nói thêm

- Các cậu học sinh trung học này làm em xúc động hơn - Jenny nói: - Và lá thư này còn kết thúc bằng một bài thơ…Anh thân yêu, anh nghe nhé:

Và sau hết, hãy tha thứ cho tôi vì vần thơ giản dị

Đừng khinh rẻ những vần điệu của tôi.

Tình yêu tôi vô cùng chân thật.

Cầu xin nàng đừng tiết lộ gì với ngài Hiệu trưởng.

- Không đáng yêu sao hả anh?

- Em sẽ trả lời họ chứ?

- Tất nhiên là không rồi! Có đến hàng tá những loại như thế trong một ngày. Nếu em trả lời hết thì em còn làm gì được nữa. Nhưng mà điều này làm em yên tâm. Những người hâm mộ ở lứa tuổi mười sáu này em sẽ giữ họ lâu hơn.

- Đã chắc gì…Ba mươi tuổi họ sẽ trở thành những ông trưởng khế.

- Nhưng vì sao những ông trưởng khế lại không tiếp tục hâm mộ em ?

- Vẫn còn cái này nữa thưa cô . - Người dẫn khách nói

Ông ta đưa cho Jenny một đoá hoa viôlét.

- Ôi xinh quá, anh Hăngri nhìn này…Không có danh thiếp à?

- Không thưa cô…Người gác cổng nói lại với tôi là một chàng học viên trường sĩ quan pháo binh và công binh mặc đồng phục đã đến chỗ ông ta.

- Em thân yêu, - Hăngri nói, - anh có lời khen em đấy. Làm xúc động những “cái đầu đầy ẩn số” ấy không phải dễ đâu.

Cô ngửi mãi mùi hương hoa Viôlét.

- Thơm quá…Đây mới chính là lời khen ngợi khiến em vui lòng…Em không yêu đám khán giả chín chắn và vô tình; họ đến xem em chết vào buổi tối cũng như buổi trưa họ đi ra quãng trường Hoàng cung để nghe đại bác vậy.

- Đám khán giả nhẫn tâm. - Stan nói,- họ luôn luôn là như vậy… Họ thích các trò xiếc… Thành công thật là mỹ mãn, nếu như một nữ diễn viên có thể nuốt được cả trăm chiếc kim!

Cô bật cười:

- Và người nuốt được cả máy khâu sẽ là tột đỉnh của vinh quang.

Bên ngoài khán giả kêu ầm ĩ: “Diễn tiếp đi!”. Jenny đứng dậy:

- Thôi nhé, chờ em một lát . Em đi nuốt trăm chiếc kim của em đây. Và thế đấy theo như Jenny kể lại thiên tình sử bắt đầu.

Thứ Tư sau, vào giữ giờ giải lao, người dẫn khách lại đưa cho Jenny một đoá hoa viôlét, miệng lại tủm tỉm cười.

- Sao, lại của anh chàng học viên sĩ quan của tôi à?

- Vâng, thưa cô.

- Trông thấy ấy thế nào?

- Tôi cũng không biết nữa. Cô nên hỏi người gác cổng .

- Không, cũng chẳng có gì quan trọng lắm.

Tuần sau nữa cô không diễn vào tối thứ Tư, nhưng khi cô đến rạp vào ngày thứ Năm để tập thì đã thấy có hơi héo ở trong lô của mình rồi. Khi ra về dừng lại cô hỏi người gác cổng.

- Ông Bécna, hoa violét của tôi là thế nào ấy vẫn là của anh chàng trẻ tuổi ấy à?

- Vâng, thưa cô…đây là lần thứ ba.

- Anh ta giống ai, anh chàng sĩ quan học viên ấy mà?

- Anh ta thật dễ thương…dễ thương lắm…có hơi gầy một chút, má hõm, mắt quầng thâm. Có hàng râu con kiến. Một chiếc ống nhòm…Trông anh ta hơi kì quặc với chiếc kiếm bên người…Xin thề với cô là anh chàng này say đắm lắm. Anh ta trao cho tôi bó hoa và nói: “Tặng cô Jonny Soócbiê” và mặt anh ta đỏ ửng lên.

- Tại sao anh ta lại đến vào ngày thứ Tư?

- Cô không biết sao thứ Tư là ngày họ được phép đi ra ngoài. Thứ Tư nào mà các bồn hoa và hành lang không đông nghịt những học viên sĩ quan, mỗi người dẫn thêm một cô gái trẻ.

- Anh chàng của tôi cũng có chứ?

- Vâng thưa cô nhưng là chị của anh ấy…Họ giống nhau đến kỳ lạ.

- Chàng trai tội nghiệp! Ông Bécna, nếu tôi dám, tôi sẽ báo với ông cho anh ta đến chỗ tôi ít ra một lần, để anh ta có thể tận tay trao hoa cho tôi.

- Thế hả, quả thực tôi chẳng dám khuyên cô như vậy đâu…Những chàng trai si tình ấy, chừng nào mà ta không tỏ ra quan tâm đến họ thì chưa có gì là nguy hiểm cả. Họ đứng từ xa mà chiêm ngưỡng các nữ nghệ sĩ, như thế họ cũng đã mãn nguyện lắm rồi… Ta chỉ hơi tỏ ra quan tâm đến họ một chút thôi, thế là họ bám chặt ngay lấy, lúc đó tình huống sẽ trở nên kinh khủng...ta cho họ ngón tay, họ sẽ đòi cả bàn tay…Ta cho họ bàn tay, họ sẽ đòi cả cánh tay…Vậy đấy cô ạ, cô đừng cười, tôi có kinh nghiệm về chuyện này lắm rồi…Tôi ở đây đã hăm lăm năm nay. Ôi, tôi đã nhìn thấy ngay trong lô này khối cô gái si tình…Và những chàng trai gàn dở…và cả các quý ông già nua nữa chứ… Tôi luôn nhận hoa, nhận thiếp, còn cái chuyện để cho họ lên thì dứt khoát là xin đừng.

-Ông nói đúng đấy, ông Becna ạ …Chúng ta cần phải lạnh lùng, cẩn tắc và có khi phải tàn nhẫn nữa.

-Đâu phải là tàn nhẫn hở cô. Lý trí đấy.

Nhiều tuần lễ trôi qua. Cứ mỗi thứ 4, Jenny lại nhận được một bó hoa. Bây giờ cả rạp hát đều biết chuyện. Một nữ diễn viên nói với Jenny:

- Tôi nhìn thấy anh chàng học viên sĩ quan của chị rồi. Anh ta có khuôn mặt đẹp, trông thật lãng mạn. Một chàng trai sinh ra để diễn Bỡn cợt hoặc Người bán nến.

- Sao chị biết đó là anh chàng của tôi?

- Tại vì tình cờ tôi có mắt chỗ người gác cổng khi anh ta đưa hoa đến vẻ rụt rè nói: “Xin cho tôi gửi tặng cô Jenny Soocbiê”. Thật cảm động. Hẳn là anh chàng này thông minh lắm. Anh ta sợ mọi người chê mình kỳ quặc, tuy nhiên lại không nén nổi lòng mình…đã có lúc tôi cứ tiếc là anh ta không đến vì tôi; tôi sẽ cảm ơn, sẽ an ủi anh ta. Mà chị phải nhớ là anh ta không đòi một cái gì đâu nhé, kể cả việc đựơc gặp chị…Nhưng nếu tôi ở vào địa vị của chị…

- Chị sẽ tiếp anh chàng chứ?

- Đúng thế, một lát thôi…đã bao tuần nay. Rồi sẽ đến lúc nghỉ hè. Chị sẽ ra đi…chẳng sợ anh chàng bám dài đâu…

- Chị nói đúng. Thật là điên rồi nếu ta rẻ rúng những người hâm mộ lúc này còn đông và còn trẻ, để đến 30 năm nữa ta chạy theo họ khi họ chẳng còn được mấy người và lại già khú để ra rồi.

Tối hôm đó, khi ra về, Jenny nói với người gác cổng:

- Ông Becna à, thứ tư tới khi anh chàng học viên sĩ quan mang hoa đến thì ông bảo anh ta mang hoa lên chỗ tôi nhé, sau màn ba nhé…Tôi diễn vở Midăngtrốp. Tôi không phải thay trang phục. Tối sẽ lên lô của tôi và tiếp anh ấy…không, tôi đợi anh ta ở hành lang, dưới chân cầu thang…hay ở trong phòng giải lao vậy.

- Vâng, nhưng cô không e ngại gì à?

- Có gì phải ngại, mười ngày nữa tôi đã đi. Vả lại, lúc đó chàng học viên này bị nhà trường nhốt chặt rồi còn gì.

- Vâng…Tôi…điều tôi muốn nói là…

Thứ tư sau, Jenny đóng vai Xêlimen, mặc dù không cố ý vẫn có vẻ như khao khát muốn được làm đẹp lòng con người chưa quen biết. Giờ nghỉ, khi vào hậu trường chuẩn bị, cô có cảm giác bị cuốn hút, gần như lo âu. Cô ngồi ở phòng giải lao và đợi. Một vài người quen thuộc lượn xung quanh. Ông giám đốc thì đang nói chuyện với Bờlăng Pecxông, lúc bấy giờ là tình địch của Jenny. Mãi chẳng thấy bộ quân phục màu đen, với những chiếc cúc áo mạ vàng xuất hiện. Mỗi lúc một cảm thấy bồn chồn rồi không giữ nổi kiên nhẫn, cô chạy đến chỗ người dẫn khách.

- Không ai hỏi tôi sao?

- Thưa cô, không.

- Hôm nay đúng là ngày thứ tư, thế mà tôi chẳng hề nhận được những vòng hoa Viôlét. Hay là ông Bécna quên không cho đưa lên chỗ tôi?...Hoặc giả có sự nhầm lẫn nào chăng?

- Nhầm lẫn?...Nhầm thế nào được ạ, cô có cần tôi đến tận chỗ người gác cổng để xem lại không ạ?

- Vâng, vậy ông vui lòng đi giúp…Nhưng mà thôi. Để tôi đi hỏi ông Bécna

“Thế quái nào mà”…Cô thự chế nhạo mình. Suốt sáu tháng trời mình hầu như không để ý đến tấm lòng thủy chung kín đáo ấy, thế rồi bỗng nhiên, vì không thể cứ hững hờ mãi, bây giờ mình lại đâm ra bối rối như chờ đón người yêu…Ôi, Xêlimen, cô sẽ luyến tiếc Anxéc biết bao, khi chàng từ biệt cô với nỗi đau buồn.

Sau buổi diễn, cô bước vào buồng người gác cổng.

- Thế nào, ông Bécna, người tình của tôi đâu, sao ông vẫn chưa cho anh ấy lên chỗ tôi?

- Thưa cô, cứ như thể là cố tình ấy. Hôm nay anh ta không đến…Lần đầu tiên cô tiếp nhận anh ấy, thì cũng là thứ tư đầu tiên kể từ sáu tháng nay, anh ta không đến.

- Thật kỳ lạ! Ông có nghĩ là anh ta có thể được báo trước và sợ không dám đến không?

- Chắc chắn là không, cô ạ…Không ai biết là cô và tôi…Cô không nói gì. Còn tôi, tôi cũng không hề nói gì, ngay cả với vợ tôi…

- Thế ông giải thích việc đó như thế nào?

- Tôi chịu…Có thể là do ngẫu nhiên. Có thể anh ta nản chí. Có thể anh ta ốm…Thử chờ đến thứ Tư sau xem thế nào…

Nhưng thứ Tư sau, vẫn chẳng thấy chàng học viên sĩ quan, cũng chẳng thấy hoa viôlét.

- Làm thế nào bây giờ, ông Bécna? Liệu có thể nhờ đám bạn bè tìm anh ta không?...Hay nhờ ông Hiệu trưởng…

-Nhưng bằng cách nào, ngay cả tên anh ta, chúng ta cũng có biết đâu.

-Ừ nhỉ…Thật chán quá! Thế là hỏng hết rồi!

-Không đâu, cô ạ…Năm tháng còn dài. Cô sắp đi biểu diễn ở các nơi; còn thành công nhiều…có gì là hỏng đâu hả cô?

-Ông nói đúng. Tôi thật là một kẻ vô ơn…chỉ vì tôi yêu những bông hoa viôlét ngày thứ Tư quá đấy mà.

Ngày hôm sau, cô tạm biệt Pari, Hăngri Stan vẫn cùng đi với cô. Ở khách sạn nào, buồng Jenny cũng đầy hoa hồng. Khi cô trở lại Pari, cô đã quên chàng sĩ quan lãng mạn của mình.

Một năm sau, cô nhận được một lá thư của ông đại tá Jơnơvie nào đó, xin được gặp vì công việc riêng. Một bức thư hoàn toàn đứng đắn. Không có lý do gì để chối từ cuộc gặp gỡ. Jenny mời ông đại tá đến nhà cô vào một bữa chiều thứ bảy. Ông đến với bộ quần áo thường phục màu đen. Jenny đón tiếp ông bằng vẻ duyên dáng thường thấy trên sân khấu hơn là trong cuộc sống bình thường nhưng trong thái độ của cô, tất nhiên, vẫn toát lên một câu hỏi ngầm: “Vị khách chưa quen biết này muốn gì đây?” cô chờ đợi.

- Xin cám ơn cô đã tiếp tôi, tôi không thể nào giải thích qua thư mục đích cuộc viếng thăm này. Nếu như tôi tự cho phép mình xin gặp cô, thì xin cô hiểu cho rằng đó không phải là một người đàn ông có ý nghĩ táo bạo ấy mà là một người cha…Cô trông thấy tôi mặc đồ tang đấy. Tôi để tang con trai tôi, trung úy Angđrê Jơnơvie, chết tại Mađagasca cách đây hai tháng.

Jenny làm một cử chỉ dường như muốn nói: “Xin chia buồn cùng ông với tất cả tấm lòng, nhưng…”.

- Cô không biết con trai tôi… Tôi biết mà… Nhưng nó biết cô và ngưỡng mộ cô… Điều này với cô có vẻ như khó tin…nhưng tất cả những gì tôi nói sau đây đều là sự thật…Cô là người mà con tôi ngưỡng mộ và yêu mến nhất trên đời này…

- Tôi sợ là tôi không thể hiểu được…ngài đại tá ạ. Anh ấy nói với ngài như vậy à?

- Với tôi ư? Không…Nó đã nói điều đó với chị nó, người bạn tâm tính của nó…Mọi chuyện đã bắt đầu vào cái hôm hai chị em chúng nó chơi Trò chơi của tình yêu và của Ngẫu nhiên…Các con tôi về nhà nói đến cô một cách hào hứng: “Sự e thẹn thật là tinh tế”, “Lời thơ thật là xúc động”…Hàng nghìn điều khác nữa, mà tôi tin là có thật, tôi không hề nghi ngờ một chút nào, nhưng những điều ấy chỉ có thể có với nhiệt tình của tuổi trẻ, lòng khao khát lý tưởng…Con trai tội nghiệp của tôi vừa mơ mộng lại vừa lãng mạn

- Trời ơi! Vậy chính là chàng trai…-Jenny thốt lên.

- Vâng thưa cô, người học viên mà mỗi thứ tư trong cả một năm trời đã mang đến cho cô những bó hoa viôlét, chính là Angđrê, con trai tôi…Cả điều này nữa, tôi biết được cũng là do con gái tôi…Tôi hi vọng rằng trò con trẻ ấy, như một lời ca ngợi không làm cô phật ý!...Nó yêu cô ghê gớm, cô hoặc hình ảnh mà nó tạo nên từ cô…Chị của nó đã phải chạy vất vả để có thể kiếm thêm được cho nó những bức ảnh của cô từ những người thợ ảnh…Ở trường nó bị bạn bè chế giễu vì tình yêu này…Họ bảo nó: “Vậy thì viết thư cho cô ấy đi”.

- Thế tại sao anh ta không viết?

- Nó đã viết cô ạ, tôi có mang đây cho cô một chồng thư chưa bao giờ gửi mà chúng tôi tìm thấy sau khi nó mất đi.

Ông đại tá lấy từ trong túi một bó thư và đưa cho Jenny. Về sau bà có cho tôi xem, nét chữ nhỏ, thoắng khó đọc… Kiểu chữ của một nhà toán học, cách hành văn của một nhà thơ.

- Xin cô giữ những lá thư này, nó là của cô… Và xin cô hãy tha thứ cho chuyện kì quặc này… Tôi nghĩ là vì bổn phận của tôi đối với kỉ niệm của con trai tôi… trong tình cảm mà cô đã khơi dậy trong nó, không có gì là thiếu tôn trọng hay dễ dãi. Với nó, cô là biểu hiện của sự hoàn hảo và duyên dáng…và tôi xin cam đoan với cô là Angđrê cũng xứng đáng tình yêu cao cả của nó.

- Nhưng tại sao anh ấy không đòi được gặp tôi? Tại sao bản thân tôi cũng không tìm cách để gặp được anh ấy?...Tôi thật đáng trách…Tôi thật đáng trách quá…

- Đừng tự trách móc mình, cô ạ. Cô đã không thể tưởng tượng ra…Nếu như khi ra trường, Angđrê xin được phân đi Mađagasca, đó chính là vì cô, chắc chắn là như vậy…Đúng thế, nó đã nói với chị nó: “Hoặc em sẽ thoát khỏi tình yêu vô vọng này do xa cách, hoặc em sẽ làm nên sự nghiệp và khi đó…”

- Đó không phải là những điều vĩ đại sao, lòng chung thủy ấy, tính kiên nhẫn ấy, và sự kín đáo ấy!- Jenny thốt lên.

- Ông đại tá đứng lên, Jenny cầm lấy tay ông:

- Tôi nghĩ là tôi đã không làm điều gì xấu, tuy nhiên…có lẽ tôi cũng phải có bổn phận đối với người đã khuất, than ôi, vong hồn chưa được thoả…hãy nghe tôi, ngài đại tá, xin ngài hãy nói cho tôi biết nơi con trai ngài được chôn cất…Tôi xin thề với ngài là cho đến cuối đời, tôi sẽ đến vào mỗi thứ tư, đặt trên nấm mộ của anh ấy một bó hoa viôlét.

- Và đó là lý do tại sao - Lêông Lôrăng kết luận - Lý do tại sao trong suốt cuộc đời mình, Jenny của chúng ta trở nên hay hoài nghi, cảm thấy vỡ mộng, và con người đó cứ mỗi thứ tư, lại từ bỏ bạn bè, công việc và đôi khi cả tình yêu để một mình đi đến nghĩa trang Môngpacnax, đến bên nấm mộ người trung úy không bao giờ quen biết…Các vị có thấy là tôi có lý không, khi tôi nói rằng câu chuyện này là quá đậm màu tình cảm đối với thời đại của chúng ta.

Một phút im lặng, rồi BéctơtrăngSmít nói :

- Vẫn luôn có những điều thơ mộng trên đời này cho những ai xứng với nó.

 


 
Truyện ngắn
  Hôn nhân, xanh xanh đỏ đỏ  
  Hòn đá và viên gạch  
  Hồng nhan thầm lặng  
  Kẻ ruồng bỏ  
  Khi hạnh phúc vụt bay  
  Khi một người đàn bà biết yêu  
  Khi tình yêu ở bên cạnh !  
  Khi trái tim đã dành cho một người  
  Khi đại nạn đến, anh có thể nắm chặt tay em không?  
  Khóa kéo  
  Khoảng cách  
  Khoảng khắc bối rối  
  Khóc  
  Không bao giờ quá trễ để thực hiện ước mơ  
  Không chỉ là ký ức  
  Không chờ đợi  
  Không có cha mẹ bên cạnh  
  Không thể tốt riêng mình  
  Không trách mắng  
  Không đủ  
  Kiếm tìm sự hoản hảo...  
  Kiếp sau vẫn nguyện làm chồng em  
  Kim cương  
  Ký hiệu thỏ con  
  Ký ức tuổi thơ  
  Lá rụng nơi thiên đường  
  Lá thư tình của chàng trai  
  Lá thư từ bên kia thế giới  
  Lá thư yêu thương  
  Làm cách nào để khiến chó sói chăm chỉ?  
  Lầm lẫn  
  Làm mẹ  
  Làm tôi 2 chủ  
  Lam Trinh  
  Lần này thầy không nghĩ đến em  
  Lắng nghe âm thanh  
  Lẵng quả thông  
  Lâu đài cát  
  Lẽ thường  
  Lễ tốt nghiệp  
  Lọ hoa và cái trống  
  Lời cuối cùng cho con  
  Lời nói dối của cha  
  Lời tỏ tình  
  Lối đi  
  Lồng chim  
  Lòng nhân ái  
  Luận án của thỏ  
  Luân hồi  
  Luật sa mạc  
  Lương tâm  
  Lý do cuối cùng  
  Ly hôn  
  Lý tưởng và hiện thực  
  Ma thuật của cuộc đời  
  Mãi mãi bên nhau  
  Mạng sống  
  Mấu chốt vấn đề  
  Mẹ  
  Mẹ chồng đến chơi nhà  
  Mẹ ơi  
  Mẹ tôi  
  Mẹ tôi (2)  
  Mệt thì hãy đếm bậc thang  
  Mệt thì hãy đếm bậc thang nhé  
  Mỗi ngày là một món quà  
  Mối nghi ngờ  
  Mối tình đầu - Phần 1  
  Mối tình đầu - Phần 2  
  Món quà  
  Món quà của bà  
  Món quà cuối cùng  
  Món quà dành cho những nhà thông thái  
  Món quà sinh nhật  
  Một bức thư tình  
  Một cái hôn  
  Một câu chuyện  
  Một câu chuyện cảm động  
  Một chuyện bí mật  
  Một cử chỉ đẹp  
  Một cuộc đua tài  
  Một hoàn cảnh hai cuộc đời  
  Một hoàn cảnh, hai cuộc đời  
  Một kết thúc có hậu cho một tình yêu chân thành...  
  Một lời khen  
  Một ly sữa  
  Một mẩu truyện ngắn cảm động...  
  Một ngày làm vợ  
  Một thế giới không phải của người lớn  
  Mưa.... và Nước Mắt !  
  MULLA NASRUDDIN học bơi  
  Muốn Sửa hay muốn Bỏ?  
  Này anh .... em không muốn hôn .... Em muốn lên giường !  
  Nếu có kiếp sau  
  Nếu con có thể sống sót, con hãy nhớ rằng mẹ rất yêu con  
  Nếu em chịu yêu anh sớm hơn  
  Ngày cưới trao thân cho tình cũ  
  Ngày lễ của mẹ  
  Ngày sinh nhật cuối cùng  
  Nghệ thuật nói chuyện  
Trang 4/7 : Trang trước  1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7  Trang sau