Khổng Tử
dời sang ở nước Thái được ba năm, thì xảy ra việc nước Ngô đánh nước Trần. Nước
Sở cứu viện nước Trần, kéo quân đến đóng ở ấp Thành Phủ. Khổng Tử bị vây khốn ở
giữa nước Trần và nước Thái, trọn 10 ngày không ăn, có lúc thậm chí canh rau dại
cũng không có, nên rất đói.
Đệ tử Tử
Lộ trộm về một con heo đã được nấu chín, Khổng Tử không truy hỏi nguồn gốc cứ
thế cầm ăn ngay; Tử Lộ còn cướp quần áo của người khác đổi lấy rượu, Khổng Tử
cũng không truy hỏi, mở ra uống. Nhưng, khi Lỗ Ai Công đến đón thì Khổng Tử lại
tỏ phong thái của bậc chính nhân quân tử, chiếc chiếu trải không thẳng không
ngồi, thịt thái không đúng cách không ăn.
Thấy
thế, Tử Lộ hỏi:
- Sao
bây giờ trông thầy không giống như những ngày khốn khổ khi ở giữa nước Trần và
Thái?
Khổng Tử
đáp:
- Trước
đây ta làm như vậy vì đó là sống tạm bợ, nay ta làm thế này là để giảng
dạy.