Hồi đó ông là anh chàng ba gác đậu xe ở góc đường.
Đêm, các cô ngồi rải quanh ba cái bàn hột vịt lộn chập chờn ngọn đèn dầu tí xíu.
Người không biết tưởng đó là khách ăn cái trứng trước giờ ngủ. Người biết thì
ngồi xuống bên cạnh, lời rủ rê thì thầm trong tiếng đập trứng lách tách. Rồi dắt
nhau đi.
***
Ông chú ý đến Cúc vì ông bị gán ghép với cô trong
một tối mà cả ba gác lẫn hột vịt lộn đều ế ẩm, cả các cô cũng vậy. Chẳng biết
làm gì ngoài ngáp vặt và than thở cuộc sống ngày càng khó khăn, chợt bà Năm Mập
xòe tay đếm quanh:
- Năm đứa mày, năm thằng ba gác, vậy là thành năm
cặp rồi. Chờ ai chi nữa cho mất công.
Tiếng cười ồ lên phá tan cơn buồn ngủ. Tiếng cười
rất vui vẻ vì quá biết nhau nên chẳng ai mắc cỡ. Thằng Tiến bẻm mép nhất ngay
lập tức búng ngón tay "tách" một cái thật kêu:
- Ờ, nếu không chê ba gác cực nhọc
thì...
Tiến xỉa ngón trỏ của bàn tay phải vào ngực mình
còn ngón trỏ bàn tay trái chỉ vào Lan, cô có dáng người tròn trịa nhất. Và lần
lượt như vậy, hai ngón trỏ chia những người còn lại thành bốn
cặp.
Phần ông là Cúc. Khi ngón tay Tiến xỉa tới, cô
ngước mắt nhìn ông với nụ cười trên môi. Ánh đèn dầu leo lét vẫn rõ hàm răng cô
đều đặn và ánh mắt cô bẽn lẽn. Bẽn lẽn như chưa bao giờ vướng thân vào chốn lênh
đênh.
Đùa vậy mà hóa ra thật. Những tối sau, có lần Tiến
vắng thì Lan cũng vắng. Ba cặp kia cũng có lần vậy.
- Mày tu hả? - Bà Năm Mập hỏi
vặn.
Ông chỉ cười, chẳng nói năng gì. Chuyện trăng hoa
đàn ông... Nhưng ông thì không. Thật lòng ông có mến Cúc. Cô xinh xắn hiền lành,
nhìn cô ông thấy tiếc. Mến là vậy, nhưng chỉ vậy thôi.
- Sao không tìm việc gì khác mà làm? - Có lần ông
buột miệng hỏi.
- Cũng muốn lắm nhưng biết làm gì bây
giờ?
Câu trả lời như một phân trần. Ông thở dài. Hồi đó
ông còn trẻ nên muốn thốt một lời khuyên cũng thấy khó. Ông chỉ biết lắng nghe.
Giọng cô buồn mênh mang:
- Hồi đó cứ tưởng là... đâu ngờ... Hồi đó lên đây
là để học may. Chủ nói học thí công không tốn tiền lại được nuôi cơm, sau hai
năm thì ra nghề. Mà hai năm rồi hai năm rưỡi cũng chỉ cứ cơm nước với quét dọn
giặt giũ... Người ta đi ở còn được trả công. Vậy nên mới bỏ qua học uốn
tóc...
- Sao không học uốn tóc cho tới nơi tới chốn rồi mở
tiệm?...
Ông đợi nghe một lý do vì sao lỡ bước sa chân nhưng
chuyện kể bỏ lửng nửa chừng hoài vẫn không nối lại.
Lỡ thì lỡ. Cuộc đời còn dài... Ông muốn nói với cô
vậy nhưng rồi cũng không nói được. Có lần ông ăn trứng chưa trả tiền. Hôm sau
lúc trả, bà Năm Mập kéo tay ngồi xuống: "Tiền này tính bữa nay còn nợ bữa trước
con Cúc trả rồi".
Tiến cười hinh hích:
- Được gái bao là nhất mày đó
nghe.
Ông nóng mặt chống chế vài câu. Chợt nhớ đôi lần
ánh mắt cô là lạ. Rồi nghĩ tới đồng tiền cô kiếm được ông thấy áy náy trong
lòng...
***
Từ ba gác ông lên đời xe thồ. Từ cô gái quanh quẩn
hàng hột vịt lộn Cúc thay đổi bộ dạng trở thành tiếp viên nhà hàng. Tên Cúc giờ
có đệm thêm chữ Thu. Cuốc xe cuối ngày của ông là chở Thu Cúc đi khách, tất
nhiên trừ những lúc khách tự đưa đón.
Giờ thì ông và cô chuyện trò thoải mái. Chiếc xe
chạy dưới thấp thoáng ánh sao xa. Những ngôi nhà cao tầng lùi lại. Những ngõ hẻm
tối tăm lùi lại. Giọng cô ngòn ngọt vang sau lưng:
- Đáng lẽ Cúc có tiền mua xe rồi đó nghe. Chỉ tại
tụi nó cứ rủ ngồi sòng.
- Tại cô thôi. Mình đã quyết tâm
thì...
- Trời ơi, cũng tại quyết tâm nên Cúc mới đánh bài.
Cũng định là nếu số mình đỏ thì mua xe hơi luôn.
Cô cười vang. Ông cũng bật cười. Tới nơi, cô bước
xuống nhét vào tay ông tờ giấy bạc màu xanh rồi lập tức lách mình qua cửa ông
không kịp thối tiền lại. "Cuốc xe này cô đừng đưa nữa, mấy lần trước còn dư
nhiều", lần nào ông cũng nói vậy nhưng rồi lần nào cô cũng vẫn cứ nhét tiền vào
tay ông.
- Cô làm vậy tôi mắc nợ.
- Nợ nần gì - Cô cười vui vẻ.
Có lần cô rủ ông đi ăn cháo khuya. "Tối nay cô
không có khách sao?" - Ông ngạc nhiên hỏi, đang còn xinh đẹp thế kia mà rảnh
rang sao được. Câu hỏi của ông làm cô phá ra cười. "Ăn cháo thì dính dáng gì tới
khách".
***
Nhưng rồi chẳng lâu sau những tờ giấy bạc nhét vào
tay ông không còn đều đặn. Cô bắt đầu xuống dốc. Từ trong nhà hàng đi ra dáng cô
không còn kiêu hãnh rạng rỡ nữa. Lớp phấn son thật dày không giấu nổi vẻ tàn
phai.
- Cô sao vậy Cúc?
- Bịnh - Cô buông thõng.
Ông rùng mình. Cô cười nụ:
- Ngồi chung xe không lây đâu mà
sợ.
- Cô còn cười được sao? Tôi thấy cô xấu đi thật
mà.
Cô nhìn ông bằng ánh mắt xúc động. Ông quay đi,
thấy lòng mình xót xa quá đỗi.
***
Một tối, xe ngừng lại nhưng cô không xuống như
thường lệ. Ông không nói gì, chỉ im lặng chờ đợi, biết rằng cô sẽ kể cho ông
nghe một chuyện gì đó.
- Em có bầu rồi.
Không phải lần đầu tiên ông nghe cô nói câu
này.
- Cô định chừng nào đi bác sĩ?
- Không.
Ông ngạc nhiên. Giọng cô cương
quyết:
- Lần này em giữ nó lại.
Giọng điệu cương quyết khiến ông cảm thấy cô có
lý.
- Cha nó là ai?
Cô cười khúc khích.
- Cô định nuôi nó cách nào?
- Thì em gởi nó cho bà Thoa.
Ông thấy gai gai sau gáy. Ừ thì Cúc cũng như bất kỳ
ai cũng muốn có một đứa con...
Cúc biến mất suốt năm trời. Đôi khi quả thật là ông
cũng thấy nhơ nhớ.
***
Rồi một buổi chiều Cúc đột ngột xuất hiện, tóc tai
phờ phạc áo quần xốc xếch, một đứa bé nhỏ xíu lùng nhùng khăn quấn trên
tay.
- Anh cho em gởi đứa con... - Cô chìa hai tay về
phía ông, toàn thân run lẩy bẩy.
Ông sững sờ không nói được gì. Cô nghẹn
ngào:
- Thuốc phiện... Em định liều một lần thôi để kiếm
chút tiền rồi hai mẹ con đi thật xa... không ai biết.
- ...
- Bị lộ, công an bắt mấy người kia rồi. Mình em
chạy trốn được nhưng thế nào họ cũng tìm ra nay mai. Em lạy anh. Em biết anh là
người tốt. Xin anh nuôi giùm con em - Thu Cúc quỳ sụp xuống - Suốt đời mẹ con em
không quên ơn anh.
Ông còn đang ngớ ra thì Thu Cúc đặt đứa nhỏ xuống
đất rồi quay lưng bỏ chạy, dáng xiêu xiêu ngay lập tức mất hút trong dòng người
ngược xuôi vội vàng.
Căn nhà của ông như có tang. Con cái cúi gằm mặt,
vợ sưng húp mắt. Khóc. Mà không thể không chăm sóc con bé! Đi làm về, nhìn thấy
con bé no nê sạch sẽ ngủ ngon trong nôi còn vợ thì lẳng lặng giặt giũ, ông thấy
mình có lỗi ghê gớm. Nhưng lỗi gì đây? Ông hiểu vợ mình, chỉ cần rõ ràng đây
không phải là của ông thì sao cũng được. Nhưng biết làm sao cho bà tin? Có lần
ông nghe vợ trả lời người hàng xóm, giọng nhẹ như không: "Ông nhà tôi lành tính
lắm, chị đừng nghĩ oan mang tội". Nói vậy mà khi quay vào nhà, mắt bà đỏ
mọng.
Hai tháng, con bé mập tròn ra còn bà thì tiều tụy
hẳn. "Tên khai sinh của con nhỏ là gì vậy?", câu hỏi của bà hàng xóm tọc mạch
giáng một đòn chí tử. Vợ ông không chịu đựng được nữa:
- Ông định khai tên mẹ nó sao
đây?
Làm ơn thì làm cho trót, ông muốn trả lời vợ như
vậy nhưng không thể nào mở miệng. Mắt bà nhìn ông là mắt của con thú bị thương
tích nặng nề. Lòng tốt trở thành gánh nặng đè lên ông, lên tất cả. Không chỉ bà
mất ngủ mà cả ông cũng vậy, và cả những đứa con. Đêm, cả nhà vang tiếng trằn
trọc như bầy tắc kè chắc lưỡi.
***
Khuya, mở cửa bước ra sân nhìn lên trời. Thoáng ánh
sao xa như những cuốc xe đêm ông chở Thu Cúc đi. Ông lẩm bẩm "Thu Cúc, tôi có
lỗi với cô". Nước mắt ông trào ra, thương vợ bị giày vò, thương mình bất lực,
thương con bé sớm kiếp khổ, thương Thu Cúc đang lưu lạc phương nào. Hồi đó cứ
tưởng là... đâu ngờ... Hồi đó lên đây là để học may. Chủ nói học thí công không
tốn tiền lại được nuôi cơm sau hai năm thì ra nghề. Mà hai năm rồi hai năm rưỡi
cũng chỉ cứ cơm nước với quét dọn giặt giũ... Người ta đi ở còn được trả công.
Vậy nên mới bỏ qua học uốn tóc...
Đưa con bé tới nhà bà Thoa, ngồi đợi nó ngủ thật
say rồi ông mới dứt bước đi. Biết sẽ day dứt lắm nhưng không lường trước được là
mình lại nhớ Thu Cúc đến vậy. Cùng với con bé là hình ảnh Thu Cúc hiện ra, không
trách móc, chỉ cam chịu...
Trong giấc ngủ đầy xao động ông không biết là mình
đã khóc.
***
Ba ngày sau, ông quay lại chỗ bà Thoa. Định là nhìn
nó một cái thôi. Rồi ông sững sờ khi thấy vợ đang bế con bé, túi áo quần của nó
gọn gàng kế bên. Bà nói mà không nhìn ông:
- Tôi bế nó về đây.
Ông xúc động tận đáy lòng:
- Bà muốn tôi thề độc không?
- Thề bồi gì. Nghĩ cái tên gì hay hay mà làm khai
sinh cho nó đi.
Mắt con bé trong veo, ông đặt tên cho nó là Thu
Thủy.
***
Thu Thủy biết lật, rồi biết bò, biết ngồi, biết vịn
mép giường đứng lên... Mỗi cái biết của Thu Thủy khiến vợ ông gắn bó với nó
nhiều hơn. Tới khi Thu Thủy tập đi thì không riêng vợ ông mà là cả nhà cùng dõi
theo, cùng vỗ tay reo cổ vũ khi nó nhấc bàn chân rướn thêm được một bước nữa và
cùng hồi hộp khi nó liêu xiêu thân hình chực té. Đứa con út của ông bấy lâu mặt
nặng mày nhẹ vì vị trí được nuông chiều không còn nguyên vẹn như trước nữa mà
nay cũng vội đưa tay ra đỡ khi Thu Thủy muốn té. Những bước chập chững của Thu
Thủy đã làm dậy lên không khí đầm ấm trong gia đình.Tiếng cười, tiếng vỗ tay và
lời khen khiến bà hàng xóm tìm cớ nhìn qua nhà ông. Vợ ông đáp lại bằng cách bế
hẳn Thu Thủy ra sân. Mỗi bước được thưởng một cái thương vô má. Kết thúc mỗi lần
tập đi là một trận mưa thương. Bà hàng xóm đành phụ họa bằng những cây kẹo và
chặc lưỡi: "Con nhỏ này lớn lên đẹp gái lắm à nghen...".
***
Lớp mầm, lớp chồi, lớp lá... Công việc cuối ngày
của ông là ghé nhà trẻ đón Thu Thủy về, khi ông mắc chở khách thì vợ ông thay.
Cũng như ông, bà hãnh diện nhìn Thu Thủy xinh xắn bụ bẫm. Ngoài khuôn mặt trời
cho, các con của ông làm đỏm cho Thu Thủy bằng vô số kẹp nơ và ruy băng. Nhà trẻ
bình dân, giữa bao đứa nhỏ sàn sàn, Thu Thủy nổi bật như một cô công chúa. Mắt
Thu Thủy rạng lên khi nhìn thấy bà ở cổng trường, tiếng reo mừng vui và vòng tay
tin cậy choàng qua cổ khiến Thu Thủy trở thành một phần của bà, không thể khác
được. Bà bế Thu Thủy lên, khó chịu khi nhìn thấy vết muỗi cắn trên người Thu
Thủy, bà nóng mặt khi Thu Thủy mếu máo kể bị đứa nào trên lớp đánh, và giận dữ
khiếu nại với cô giáo khi trên mặt Thu Thủy có vết móng tay cào đỏ
tấy...
Có lần ông mường tượng nếu người đón Thu Thủy là
Thu Cúc... Ông thốt giật mình và thở dài, làm sao biết được cô đang ở đâu để nói
một câu cho cô yên lòng. Rồi ông thấy nao nao khi vợ mình đối mặt với Thu Cúc!
Một cảm giác nao nao rất lạ...
***
Người đàn ông dáng dấp bệ vệ xuất hiện vào ngày Thu
Thủy chuẩn bị lên lớp một. Mặt vợ ông đột nhiên tái ngắt. Linh cảm của phụ nữ
thật lạ lùng. Bà đang thêu bảng tên vào ngực áo trắng đồng phục của Thu Thủy,
mũi kim đâm vào đầu ngón tay, giọt máu đỏ tươi, bà ngậm chặt ngón tay như cắn
răng lại, cái áo tuột rớt xuống nền.
Thu Thủy mở to mắt nhìn người đàn ông. Ông ta cũng
nhìn nó với đôi mắt mở to. Khẽ khàng, ông ta chìa ra một tờ giấy và nói là thư
của Thu Cúc. Chưa đọc thư, không cần nói năng gì ai cũng đã hiểu. Khuôn mặt của
ông ta và Thu Thủy... khuôn mặt của cha và con.
Vợ ông trân trối nhìn người đàn ông rồi nhìn qua
Thu Thủy. Chừng đó ngày tháng, bây giờ bà mới chắc chồng mình thủy chung. Nhưng
điều đó không còn ý nghĩa nữa! Thu Thủy sẽ đi với cha nó. Ông ta có quyền! Lá
thư của Thu Cúc từ trong tù gởi ra đã trao cho ông ta quyền làm cha sau bao
tháng năm. Và lá thư này sẽ tước đi của bà cái quyền bấy
lâu...
***
- Tôi sẽ gởi cháu vào nội trú ở trường tốt nhất -
Người đàn ông nói.
Bà chụp lấy câu nói:
- Không phải chính tay ông sẽ chăm sóc nó
sao?
- Tôi sẽ chăm sóc con tôi trong điều kiện của tôi -
Nhận ra câu nói của mình phũ phàng với người ơn, ông ta dịu xuống - Đành vậy. Vợ
tôi rất ghen tuông.
- Vậy thì thay vì gởi...
Người đàn ông cắt ngang:
- Con bé cần được học hành ở một trường đàng hoàng
- Nhận ra mình lại lỡ lời, giọng nói nhẹ nhàng hơn - Nó cần phải quên quá
khứ.
Không thể nói gì được nữa.
***
Ông đau lòng thấy vợ mình chết điếng giống hệt buổi
chiều ông đưa Thu Thủy trong mớ khăn tã bùng nhùng về. Ông đau lòng nhìn Thu
Thủy lạ lẫm trong tay cha nó. Đã nhiều lần ông hình dung Thu Cúc đến đón con và
ông tự hào trao lại Thu Thủy cho cô.
Nhưng không phải như thế
này.