Nhiều câu hỏi của bạn đọc VietNamNet đã được HLV Calisto trả lời thẳng thắn, chân tình trong 90 phút giao lưu trực tuyến. Những nỗi niềm sau vinh quang của HLV Calisto dần được hé mở...

TBT Nguyễn Anh Tuấn: Thưa các bạn, vị thuyền trưởng đã dẫn dắt đội tuyển bóng đá VN đi đến thắng lợi cuối cùng trong giải AFF 2008, người được người dân VN rất yêu mến, trân trọng, hôm nay đã có mặt tại trường quay của VietNamNet.

Xin cảm ơn ông Calisto đã đến tham dự buổi trực tuyến này. Bạn đọc của VietNamNet đã gửi tới đây rất nhiều câu hỏi. Hy vọng rằng, chúng ta sẽ giải quyết được hết những câu hỏi của người hâm mộ trong khoảng thời gian trực tuyến ngắn ngủi hôm nay.

HLV Calisto phiền lòng về báo chí Việt Nam

TBT Nguyễn Anh Tuấn: Có người cho rằng, khi đã đạt tới đỉnh cao thì khó có thể lặp lại thành công tương tự trong tương lai. Họ sẽ tìm một việc mới, để tạo một đỉnh cao mới. Ông quan niệm thế nào về điều này? Dự định của ông trong tương lai? Liệuông sẽ đi tìm đỉnh cao mới?

HLV Calisto: Tôi nghĩ rằng, rất khó để lặp lại, nhưng dễ dàng hơn sau khi đã giành được lần thứ nhất. Khi bạn chưa bao giờ chiến thắng bất cứ cái gì, thì có một chút khó khăn để giành chiến thắng. Vì vậy, người chơi phải cố gắng để đạt được thắng lợi. Và khi bạn đã chiến thắng, thì phải tiếp tục giữ vững sự ổn định đó, không thể dừng lại.

TBT Nguyễn Anh Tuấn: Trong giai đoạn chuẩn bị ban đầu, vào thời điểm khó khăn, nhiều người cho rằng việc chọn lựa thành viên của ông không chính xác, họ không thực sự là những thành viên ưu tú của bóng đá Việt Nam.Ông vàđội tuyểnđãđối mặt vớinhiều chỉ trích, nhưng quá trình làm việc và kết quả đã đã chứng tỏ ông làm đúng. Lúc đó ông đã làm gì?

HLV Calisto: Tôi nghĩ phải từng bước mới có thể đạt được vị trí hợp lý một cách dễ dàng hơn. Các bạn phải cố gắng giữ nhịp độ đều và thường xuyên. Bạn không nên giành chiến thắng được một lần rồi biến mất, giống như trong giải đấu năm 1998 các bạn đã giành được vị trí thứ hai, nhưng tới năm 2000 các bạn không lọt vào chung kết. Các bạn phải cố gắng giữ nhịp độ đó liên tục, mặc dù nó không hề dễ dàng.

Đội tuyển VN chưa bao giờ giành được chiến thắng, nhiều tờ báo đã cho rằng đội tuyển VN không thể giành chiến thắng từ Tiger Cup cho tới Suzuki Cup cũng thế mà thôi, nhưng theo tôi đó không phải là bóng đá. Bóng đá luôn có sự thay đổi, hàng ngày, hàng giờ.

Vì thế bạn phải luôn lạc quan. Điều đó rất quan trọng. Bởi mọi thứ đều phải có tầng nấc, từng bước từng bước để đạt tới đỉnh cao. Tôi luôn tin là VN sẽ giành được chức vô địch, bởi các bạn thực sự có tiềm năng và sự tích lũy nhiều năm, nhưng phải từng bước.

TBT Nguyễn Anh Tuấn: Ông đã dành 8 năm cho bóng đá Việt Nam, cùng với đội tuyển VN biến giấc mơ của người hâm mộ trở thành hiện thực. Ông thấy chưa hài lòng điều gì ở Việt Nam?

HLV Calisto: Tôi đã cùng với đội tuyển VN một thời gian dài, nhưng tôi không thực sự cảm thấy hài lòng với báo chí của các bạn. Tôi không phải là người mới, tôi đã tới đây đã lâu và tôi biết, hiểu mọi điều về bóng đá VN. Nhưng vào những lúc đội tuyển đi xuống, tôi luôn thấy buồn vì những lời chỉ trích rằng tôi thiếu kinh nghiệm dẫn dắt đội tuyển, rằng đội tuyển cần một gương mặt mới. Vì thế đã tôi buộc phải ra đi.

TBT Nguyễn Anh Tuấn: VietNamNet luôn luôn ủng hộ ông. Chúng tôi đã có những bài viết chia sẻ và đồng cảm với ông vào thời điểm ông gặp khó khăn. Tôi cho rằng, không chỉ riêng bóng đá, mà ở mọi lĩnh vực, từ chính trị cho tới kinh tế, xã hội, khi người lãnh đạo giành được chiến thắng thì họ được gọi là thành công và báo chí thì hết lời ca ngợi họ.

Còn khi họ thất bại thì bị chỉ trích bằng những lời lẽ tệ hại. Tôi nghĩ đó là một chuyện rất đỗi thường tình, không chỉ riêng VN mới có, như ở cả Anh, huấn luyện viên của Arsenal bị chỉ trích, công kích khi đội Arsenal có liên tiếp vài trận đấu kém. Ở Tây Ban Nha, năm ngoái khi HLV Bend Schuster dẫn dắt đội tuyển Real Marid đi đến chức vô địch thì được khen ngợi hết lời, nhưng năm nay như ông thấy đó, ông ấy đã bị chê bai, sa thải khi Real Madrid có chuỗi trận đấu kém...

HLV Calisto: Ồ, không phải như vậy. Nếu đó là sự chỉ trích về chuyên môn thì khác, còn những phê phán về đời sống riêng tư của tôi thế này thế khác thì quả là khó chịu. Nếu báo chí chỉ tập trung vào công việc của tôi thì không sao cả. Tôi hiểu được. Nhưng những chỉ trích về đời sống riêng tư thì tôi thấy thật là mệt mỏi, nhất là những điều đó cứ lặp đi lặp lại trong suốt một thời gian dài. Tôi thực sự cần một sự tôn trọng. Báo chí lúc nào cũng nói đội tuyển VN suốt bao nhiêu năm không giành được chiến thắng, lần nào cũng chiến bại. Tôi cho rằng viết như thế là không nên.

Không nên say sưa với chiến thắng vì ngày mai là một thách thức mới

TBT Nguyễn Anh Tuấn: Vậy ông nghĩ sao khi đội tuyển giành thắng lợi thì báo chí lại ca ngợi lãnh đạo và đội bóng tới tận mây xanh? Và ông có bình tĩnh, tỉnh táo với những lời khen hôm nay?

HLV Calisto: Hôm nay chúng ta giành thắng lợi, chúng ta có thể ăn mừng chiến thắng ngay lập tức. Tuy nhiên, không nên say sưa với chiến thắng đó vì ngày mai chúng ta lại đối mặt với thách thức mới. Chỉ có viện bảo tàng mới sống bằng quá khứ mà thôi. Tất nhiên nhìn lại quá khứ sẽ giúp ta giúp ra nhiều bài học quý báu song chúng ta cũng phải nhìn về tương lai và đối mặt với tương lai, không thể sống mãi bằng chiến thắng.

TBT Nguyễn Anh Tuấn: Nhiều người muốn so sánh ông với Alex Ferguson, HLV đội Manchester United (MU), vì ông ấy đã có 18 năm cùng với đội MU, còn ông cũng đã có hơn 8 năm gắn bó với bóng đá Việt Nam. Ông có ý định tiếp tục dẫn dắt đội tuyển VN, ít nhất là trong khoảng 5 năm nữa?

HLV Calisto: MU đã hậu đãi với Alex để ông ấy ở lại, từ thu nhập cho đến các điều kiện công tác khác. Hiện tại mức lương tôi nhận được là hơn 12.000USD, trong khi lương của Peter Reid, HLV đội Thái Lan, là 100.000USD. Thực tế, tôi nghĩ tiền bạc không phải là vấn đề quan trọng, cái mà tôi mong muốn là những đãi ngộ, và nhất là sự tôn trọng.

TBT Nguyễn Anh Tuấn: Tôi nghĩ, tôn trọng sẽ là điều tất nhiên sau chiến thắng của tuyển VN ở giải AFF Cup, đó là sự thay đổi trước hết của báo chí đối với ông. Và tôi nghĩ trong tương lai họ sẽ thay đổi những quan niệm về ông, năng lực, kinh nghiệm hay bất cứ điều gì khác.

HLV Calisto: Biết đâu đó, trong tương lai, tôi lại thất bại vài lần. (Cười)

TBT Nguyễn Anh Tuấn: Tất nhiên, ai chả có thất bại. Nhưng dù thế nào đi nữa, thì họ cũng sẽ tiếp tục ủng hộ ông.

HLV Calisto: Không, tôi không nghĩ là như vậy.

TBT Nguyễn Anh Tuấn: Lần sau nếu ông có thất bại, thì ít nhất VietNamNet cũng sẽ đứng sau ủng hộ cho ông. Tôi nghĩ, các tờ báo khác cũng sẽ thay đổi thái độ, vì với thắng lợi lần này, ông đã làm thay đổi mọi quan niệm, đã cho họ thấy cần thận trọng hơn, cần kiên nhẫn hơn.

HLV Calisto: Vâng, cảm ơn tình cảm của VietNamNet và ông đã dành cho cá nhân tôi. Thực tế, tôi nghĩ là không dễ dàng làm việc trong một môi trường đầy áp lực. Tôi thấy rằng đội tuyển VN đã cố gắng rất nhiều. Từ những lần đá ở Singapore, cho tới Thái Lan, đội tuyển đã có những trải nghiệm tốt, học hỏi được nhiều kinh nghiệm hơn, càng ngày đá bóng càng tốt hơn. Theo tôi, phải cố gắng giữ vững tinh thần thi đấu đó.

Tôi cho rằng, bí quyết để làm nên chiến thắng của một đội bóng là phải tự tin, đoàn kết, tôn trọng lẫn nhau, tất nhiên phải có thể lực và chiến thuật tốt. Tôi nghĩ trình độ của đội tuyển VN không hề thua kém bất cứ ai. Chưa bao giờ tôi thấy không tự tin về tiềm lực của đội tuyển.

TBT Nguyễn Anh Tuấn: Cho tới nay, ông nghĩ điều gì là tốt nhất và tệ nhất khi ông làm việc ở Việt Nam, ngoại trừ báo chí?

HLV Calisto: Theo tôi, báo chí cũng quan trọng tuy nhiên báo chí cần biết khi nào là đủ và cần phải công bằng. Theo tôi, vấn đề các câu lạc bộ ở Việt Nam cần cải thiện vấn đề quyền hạn của huấn luyện viên. Huấn luyện viên phải là ông chủ của câu lạc bộ. Chủ tịch câu lạc bộ không nên can thiệp vào các chiến thuật của câu lạc bộ.

Một số huấn luyện viên nói với tôi rằng thỉnh thoảng các chủ tịch áp đặt hoặc quyết định những cầu thủ nào sẽ thi đấu. Huấn luyện viên phải có toàn quyền quyết định về mặt chiến thuật. Do vậy, cần phải phân định rạch ròi trách nhiệm và quyền hạn của các huấn luyện viên. Đó là điều tồi tệ nhất và phải mất thời gian mới cải thiện được việc này.

Thuật dùng người của "ông thầy Calisto"

TBT Nguyễn Anh Tuấn: Nhiều người cho rằng ông thực sự là một huấn luyện viên tài ba, từ việc chọn lựa cầu thủ, dẫn dắt để họ có động lực thi đấu cho tới chiến thuật, mưu lược, chọn điểm rơi phong độ cho cầu thủ. Bí quyết của ông để làm được điều đó?

HLV Calisto: Tôi dựa chủ yếu vào sự tôn trọng, và hiểu biết về cầu thủ. Cầu thủ là một con người, không phải là một cỗ máy, cho nên bạn phải phải luôn luôn tôn trọng họ. Đó thực sự là một điểm tựa quan trọng.

Kế đó, bạn phải hiểu về tính cách của họ để cùng hợp tác. Làm việc trong một nhóm, điều trước hết cần chú ý trước tiên là phương pháp huấn luyện. Phải ủng hộ sự sáng tạo, để giảm nhẹ áp lực cho các cầu thủ và giúp họ tự tin hơn vào năng lực bản thân.

Tuy nhiên, để chuẩn bị cho tương lai, có thể sẽ phải loại bỏ một vài cầu thủ và tìm kiếm những nhân tố mới. Không thể cứ tiếp tục duy trì mãi một đội trong suốt một thời gian dài.

TBT Nguyễn Anh Tuấn: Làm thế nào ông có thể đánh giá và thấy được tài năng bóng đá của những cầu thủ trẻ?

HLV Calisto: Khi một huấn luyện viên lựa chọn các cầu thủ, họ thường dựa vào một số tiêu chí như độ tuổi, kỹ thuật, thể chất, và hiểu biết tốt.

TBT Nguyễn Anh Tuấn: Một số cầu thủ vẫn còn có nhiều “tật”, họ lười tập luyện nhưng lại chăm rượu chè và thiếu trung thực. Ông có thể cải tạo họ không, ông có tự tin có thể biến họ thành những con người tốt không? Và nếu có, bí quyết là gì?

HLV Calisto: Tôi có hứa hẹn thì chỉ là những lời hứa hẹn. Chúng tôi là một đội, và chúng tôi có những quy định, kỷ luật mà cả đội phải tuân thủ, không có cầu thủ nào là ngoại lệ. Vậy nếu gọi thêm một cầu thủ mới vào đội và cầu thủ này không thể hoà nhập tốt với đội bóng, thì anh ta không thể tiếp tục ở trong đội.

TBT Nguyễn Anh Tuấn: Nếu VN ủng hộ, tạo mọi điều kiện cho ông xây dựng một đội tuyển mới. Vậy ông sẽ phải mất bao nhiêu lâu để đưa đội tuyển đó trở thành một đội hàng đầu châu Á?

HLV Calisto: Thật khó trả lời câu hỏi của ông. Với kinh nghiệm của tôi, lần đầu tiên tiếp xúc với đội tuyển. Tôi đã phải mất nhiều thời gian để tạo ra được sự thay đổi mạnh mẽ... Tôi nghĩ điều quan trọng trước nhất là phải tìm kiếm được những nhân tố mới cho đội tuyển đó, họ phải là những tài năng thực sự và giúp họ tránh được những áp lực từ phía những người hâm mộ, nhất là khi người hâm mộ quá cuồng nhiệt.

TBT Nguyễn Anh Tuấn: Các cầu thủ trong đội tuyển đều nói rằng ông là người rất công bằng và ông trao cơ hội cho mọi thành viên trong đội, mọi cầu thủ. Vì vậy họ rất tự tin và tin tưởng ông và tin tưởng vào tương lai tốt đẹp. Tôi nghĩ rằng điều đó không chỉ đúng trong bóng đá mà trong mọi lĩnh vực kinh tế, chính trị, xã hội… Vậy ông có lời khuyên và kinh nghiệm nào cho những người lãnh đạo ở những lĩnh vực khác trong việc sử dụng người tài và trao cơ hội công bằng cho mọi người?

HLV Calisto: Chính ông có lẽ cũng có nhiều kinh nghiệm trong việc này. Trước hết, chúng tôi là một đội, và khi ở trong đội, tôi không khác gì những trợ lý của mình, các cầu thủ hay bất cứ thành phần nào trong đội. Tôi là con người, họ cũng là con người. Chúng tôi chỉ khác nhau về nghề nghiệp và công việc phải làm. Mọi người đều vậy, có những công việc khác nhau nhưng đều ở trong cùng một tập thể, họ phải tôn trọng lẫn nhau. Tôn trọng là điều rất quan trọng.

Người lãnh đạo đối với tôi không chỉ là người đưa ra quyết định, họ là người phải biết lắng nghe mọi người. Đó là điều hết sức quan trọng. Người lãnh đạo phải để những người khác tự do nỗ lực để đạt đến mức tối đa của chính họ, tự do sáng tạo. Các cầu thủ là một hệ thống, nhưng có những điều khác bên ngoài những trận đấu. Nếu bạn nhìn thấy có những giải pháp khác, hãy mạnh dạn đưa sự sáng tạo vào những trận đấu, hãy chấp nhận thử thách.

Đối với một tập thể, điều quan trọng trước hết là tầm nhìn, là mục tiêu. Mỗi cầu thủ trong một đội bóng phải tự hỏi “Mục tiêu của chúng ta là gì?”. Mục tiêu của chúng tôi ở AFF Cup là vào đến bán kết. Các cầu thủ tin rằng họ sẽ đạt được mục tiêu đó. Và khi đạt được rồi, mục tiêu sẽ thay đổi. Nhưng nếu tôi là người quyết định mục tiêu đó, sẽ chẳng là gì. Chính đội bóng phải là người quyết định mục tiêu của họ.

Đội bóng phải chia sẻ cùng một tham vọng, cùng một lời hứa. Đó là lời hứa của cả đội tuyển, chứ không chỉ của huấn luyện viên. Đó chính là bí mật bên trong đội bóng, luôn cùng chia sẻ cả hạnh phúc lẫn những thời điểm tồi tệ. Đó là điều quan trọng nhất, và chúng ta phải tin vào điều đó.

Độc giả Hoàng Giang (Tp. HCM): Ông làm thế nào để mang đến cho các cầu thủ của mình sức mạnh tinh thần, lòng quyết tâm và tự tin?

HLV Calisto: Vì họ tin tưởng vào tôi và tin tưởng vào bản thân họ, và họ biết rằng tôi nói thật, tôi nói điều gì tôi nghĩ và tôi không nói dối. Tôi chỉ cho họ thấy họ không tệ như những gì người ta nói về họ. Vì thế họ tự tin hơn, và người ta thành công khi tin vào bản thân mình.

TBT Nguyễn Anh Tuấn: Ông là một người rất thẳng thắn. Vậy ông có chấp nhận hoặc lắng nghe những lời chỉ trích từ những cầu thủ hoặc nhân viên có quan điểm trái ngược với ông không?

HLV Calisto: Có chứ và tôi thảo luận với họ. Nếu họ đúng, tôi sẽ theo họ. Nếu họ sai, họ phải theo tôi. Tuy nhiên, thảo luận phải đúng nơi, đúng lúc. Họ có thể tự do phát biểu vào lúc thảo luận, nhưng khi đang luyện tập hoặc khi đang thi đấu trên sân thì đừng có thảo luận hoặc tranh cãi, hãy làm theo những gì tôi nói. Tôi đã nói điều rõ điều này nhiều lần.

TBT Nguyễn Anh Tuấn: Làm thế nào ông có thể giải quyết mẫu thuẫn giữa các học trò của ông khi tranh cãi? Chẳng hạn cầu thủ A nói với ông rằng cầu thủ B rất xấu trong khi cầu thủ B lại nói là cầu thủ A không tốt?

HLV Calisto: Lúc đó tôi sẽ cho hai cầu thủ đối chất với nhau vì chúng tôi là một đội và cần làm việc trên tinh thần đồng đội.

TBT Nguyễn Anh Tuấn: Lãnh đạo dễ bị nhân viên khen ngợi, lấy lòng, phỉnh nịnh.. Ông nghĩ thế nào về điều này?

HLV Calisto: Đối với tôi, tôi công nhận những người làm việc với tôi, các cố vấn của tôi. Nếu tôi không thích cách làm việc của họ, tôi sẽ nói với họ rằng họ cần thay đổi, nếu không họ sẽ phải ngừng làm việc cho tôi. Nhưng nếu họ có năng lực và làm việc tốt, tôi công nhận điều đó.

TBT Nguyễn Anh Tuấn: Sự khác biệt giữa một huấn luyện Việt Nam và một huấn luyện viên nước ngoài là gì? Dường như huấn luyện viên người nước ngoài sẽ có uy hơn, các cầu thủ dễ chấp hành chỉ thị của họ hơn?

HLV Calisto: Tôi không biết. Tôi chỉ biết công việc của tôi. Tôi không nói về công việc của các đồng nghiệp và tôi tôn trọng họ.

Cúp Vàng AFF và những điều bạn đọc thắc mắc

Bây giờ là câu hỏi của bạn Phạm Nguyên Hà: Đâu là điểm yếu của ĐTVN trong giải đấu AFF 2008 và cần làm gì để khắc phục những điểm yếu này?

HLV Calisto: Thỉnh thoảng các cầu thủ VN mất tập trung. Và một số cầu thủ dễ dàng mất tập trung. Trong trường hợp phạm lỗi, họ hay tranh cãi với trọng tài. Điều đó không tốt. Do vậy, họ cần phải chơi tập trung hơn.

Bạn đọc Vương Xuân Nguyên cho rằng hàng tiền đạo của tuyển VN lần này chơi chưa tốt, chẳng hạn như Thanh Bình. Ông nghĩ gì về cầu thủ này?

HLV Calisto: Thanh Bình là một cầu thủ giỏi. Cầu thủ này chơi rất tiến bộ trong thời gian qua. Cậu ấy vẫn còn trẻ và sẽ còn tiến bộ và nhiều triển vọng. Cậu ấy đã giúp chúng ta trong trận gặp đội tuyển Lào. Chúng ta không thể chơi với ba tiền đạo và do vậy chúng ta phải đợi thôi.

TBT Nguyễn Anh Tuấn: Ông có tài năng tuyệt vời trong việc đọc trận đấu, đọc từng cầu thủ đang chơi tốt chơi tồi trên sân cỏ, và đưa ra được những thay đổi rất linh hoạt và nhanh nhạy. Ông có thể chia sẻ với các huấn luyện viên Việt Nam những gì về điều này, đó là tài năng bẩm sinh cha mẹ cho ông hay là do ông tự mình rèn luyện?

HLV Calisto: Có một phần là do tôi thừa hưởng từ cha mẹ, và cũng là do tôi sống trong môi trường bóng đá từ nhỏ. Nhưng kinh nghiệm là rất quan trọng. Tôi đã có 28 năm làm việc trong bóng đá.

Điều cũng rất quan trọng là sự chú ý. Bạn phải chú ý quan sát mọi diễn biến của trận đấu, đảo qua đảo lại mọi thay đổi và phải hiểu rất rõ cá tính và khả năng của các cầu thủ. Ví dụ với Công Vinh, đầu tiên cậu ấy chơi ở vị trí tiền đạo số một, Việt Thắng là tiền đạo số hai.

Trận vừa rồi, tôi lại đưa Công Vinh ra chơi cánh trái, đẩy Việt Thắng lên thành tiền đạo số một và Tấn Tài chơi lui vào trong. Tôi biết họ có thể chơi như thế và trong một số trận đấu, tôi thay đổi để phù hợp với các tình huống. Nhưng điều quan trọng chính là luôn để tâm quan sát trận đấu để biết lúc nào cần thay đổi.

-Bùi Đức Hoàng ở Hà Giang muốn hỏi rằng trong giải đấu AFF cup 2008 ông đã giúp ĐTVN làm nên kỳ tích, tất cả đều rất tự hào. Nhưng không ít người hâm mộ còn băn khoăn một điều: Tại sao ĐTVN thắng được người Sing và người Thái ngay trên sân của họ vậy mà trên chảo lửa Mỹ Đình lại không thể, thậm chí còn suýt thua người Thái tại trận chung kết lượt về nếu như không có bàn thắng xuất thần của Công Vinh ở những giây cuối cùng? Ông nghĩ gì về điều này và trong những giải đấu gần đây nhất ông có kế hoạch gì để thay đổi, cho người hâm mộ yên tâm.

HLV Calisto: Đó là bàn thắng vàng. Đội tuyển VN chơi thiên về tấn công và họ thi đấu rất tốt khi đội tuyển Singapore và Thái Lan theo lối chơi tấn công trên sân của họ. Tuy nhiên, tại Mỹ Đình, đội Thái lại chọn lối chơi phòng thủ nên đội Việt Nam khó khăn hơn. Đó là lý do chính.

Câu hỏi của bạn Phạm Hữu Khánh từ Thanh Hóa: Nếu Việt Nam thua Thái Lan và chỉ giành ngôi á quân của cúp AFF Cup, ông sẽ nói gì với cổ động viên Việt Nam?

HLV Calisto: Tôi sẽ nói lời xin lỗi. Mục tiêu chính của chúng ta là lọt vào top 4 đội mạnh nhất. Khi chúng ta chỉ giành được ngôi á quân, tức là gần đạt ngưỡng mục tiêu cao nhất, chúng ta phải nói lời xin lỗi với các cổ động viên.

TBT Nguyễn Anh Tuấn: Có độc giả hỏi rằng, điều gì đã làm nên sự khác biệt trong lối chơi của các cầu thủ VN trong ba trận của vòng bảng ở Thái Lan và những trận bán kết, chung kết? Đó có phải là chiến thuật của ông hay là do ngẫu nhiên, do cầu thủ chơi tốt dần ?

HLV Calisto: Tôi nghĩ, đó là do quy luật của trò chơi, bạn phải làm như vậy để giành được chiến thắng. Càng về cuối thì áp lực càng nhiều hơn, và các cầu thủ càng phải chủ động hơn. Khi bạn đạt được mục tiêu đầu tiên, bạn phải tìm cách để đạt được thắng lợi tiếp theo và leo được đến đỉnh cao.

Nếu bạn muốn leo lên tới đỉnh, thì áp lực càng tăng. Và với áp lực càng lớn như vậy, bạn sẽ phải chơi hết mình, sáng tạo và chủ động hơn, tạo nên sự khác biệt, hoàn thành được nhiệm vụ. Đó không chỉ là trách nhiệm của riêng bạn, mà còn với cả đội bóng.

Nguyễn Hải Lý từ Hà Nội muốn hỏi trong những trận đấu sắp tới vào đầu năm 2009, ông có dự định bổ sung thêm 5 cầu thủ U22 đã lỡ hẹn với giải đấu AFF CUP 2008?

HLV Calisto: Thực ra tôi đã định gọi 5 cầu thủ này cho AFF 2008 song có một số vấn đề khiến tôi không thực hiện được ý định. Trong giải tới, tôi sẽ gọi 3 cầu thủ trong số đó.Cũng giống như khi chúng ta mắc lỗi, chúng ta phải vào nhà đá. Tuy nhiên, sau khi mãn hạn chúng ta lại trở thành một công dân bình thường và có cơ hội.

Bạn Nguyễn Quyền hỏi để chuẩn bị cho vòng loại Asian Cup liệu Ông có gọi thêm tiền đạo Kesley Alaves của Becamex BD vào ĐTVN không nếu anh ta nhập quốc tịch đầu năm nay?

HLV Calisto: Đương nhiên là chúng tôi có thể gọi anh ta vào ĐTVN nếu anh ta nhập quốc tịch song tôi không nghĩ là tôi muốn nhiều cầu thủ nhập quốc tịch nữa trong đội tuyển Việt Nam. Trong đội tuyển quốc gia Bồ Đào Nha cũng có hai cầu thủ Brazil nhập quốc tịch Bồ Đào Nha. Tuy nhiên, người Brazil nói tiếng Bồ Đào Nha và có nền văn hóa tương đồng. Tôi nghĩ có thể chấp nhận tối đa 3 cầu thủ nước ngoài nhập quốc tịch VN, chứ tôi không thích kiểu như đội tuyển Singapore mà có tới 7 hoặc 8 hoặc 9 cầu thủ nhập quốc tịch.

Thầy "Tô" còn trăn trở với những dự định tương lai

TBT Nguyễn Anh Tuấn: Có rất nhiều lời lẽ tốt đẹp của độc giả dành cho ông, nhưng tôi nghĩ không có đủ thời gian để đọc hết mà ông có thể đọc sau. Giờ chúng ta hay tập trung vào câu hỏi. Độc giả Phùng Quang Tùng (Hoàng Mai, Hà Nội) muốn biết ông có thể chia sẻ một chút những kế hoạch cá nhân của ông ở Việt Nam, cả với đội tuyển và với CLB Gạch Đồng Tâm Long An?

HLV Calisto: Tôi khó có thể nghĩ đến tất cả cùng một lúc, nên tôi sẽ nói về kế hoạch với đội tuyển trước. Tôi đang chuẩn bị cho các trận đấu gặp Libăng và Trung Quốc, hôm qua tôi vẫn ngồi họp để chuẩn bị cho các trận đấu này. Trong bóng đá, bạn phải tập trung vào hiện tại.

Độc giả Lê Xuân Hoà (phường Tân Quý, quận 7, Tp. HCM): Nếu đội tuyển Thái Lan mời ông về làm huấn luyện viên với mức lương 1 triệu USD/năm, ông nghĩ sao?

HLV Calisto: Tôi phải suy nghĩ đã.

Độc giả Phạm Hải (Tp. HCM): Mục tiêu của đội tuyển trong thời gian tới là gì?

HLV Calisto: Mục tiêu của chúng tôi bây giờ là Asian Cup, trước mặt là trận gặp Libăng, sau là gặp Trung Quốc, 14 và 21/1.

Độc giả Nguyễn Thanh Long (Long Khánh, Đồng Nai): Ông có kế hoạch hay chiến lược gì để đội tuyển Việt Nam bảo vệ thành công chức vô địch AFF Cup trong 2 năm tới, cũng như vươn lên khỏi vùng trũng Đông Nam Á để toả sáng ở cấp độ châu lục?

HLV Calisto: Đó là cả một quãng đường dài, bắt đầu năm 2008 và hoàn thành năm 2010 nhưng hợp đồng của tôi lại chỉ đến tháng 4/2009. Nhưng tôi sẽ cố gắng hết sức vì đội tuyển. Mục tiêu trước mắt là Libăng và Trung Quốc, chúng ta cần tập trung vào những trận đấu sắp tới.

TBT Nguyễn Anh Tuấn: Trong giai đoạn 1974-1976, Việt Nam đã chơi rất tốt và đã từng thắng Trung Quốc. Nhưng bây giờ đội Trung Quốc rất mạnh. Ông có cho rằng nếu đầu tư tốt thì trong 5-10 năm nữa, đội tuyển Việt Nam sẽ chơi tốt hơn Trung Quốc?

HLV Calisto: Mọi đội bóng đều tiến bộ. Không thể cho rằng đội Việt Nam tiến bộ còn các đội khác dậm chân tại chỗ. Khi Việt Nam tiến bộ, Trung Quốc cũng tiến bộ chứ.

Vì vậy, điều tôi nhấn mạnh đó là đội trẻ, đó là nơi bóng đã phát triển. Nếu anh là lãnh đạo một quốc gia, anh muốn nước mình phát triển, anh phải đầu tư vào thế hệ trẻ, vào giáo dục, khoa học, thông tin. Trong bóng đá cũng vậy. Nếu không đặt mục tiêu vào những người trẻ, không thể làm được gì.

TBT Nguyễn Anh Tuấn: Trong cuộc đời ông, tôi nghĩ là mức lương ông nhận được ở Việt Nam thấp hơn so với các nước khác, ông là huấn luyện viên thành công nhất của đội tuyển quốc gia VN. Vậy làm sao ông có thể cân bằng điều đó? Ông coi trọng tiền lương nhiều hơn hay coi trọng tinh thần và sự đóng góp cho xã hội?

HLV Calisto: Điều đó còn tùy. Nếu hiện giờ bạn kiếm được 10.000 USD và nhận được một lời mời trả lương gấp 10 lần, thật khó để từ chối bởi bạn là người chuyên nghiệp. Tuy nhiên, sẽ là ổn nếu sự chênh lệch không nhiều. Thực ra là khi đến với đội tuyển VN, về mặt tài chính tôi không có được như mong muốn. Có thể nói tôi đã mất đi một mục tiêu của mình.

TBT Nguyễn Anh Tuấn: Nếu VFF tạo điều kiện làm việc tốt nhất, hỗ trợ tốt nhất và để ông tự quyết định trong mọi vấn đề. Ông sẽ đòi hỏi mức lương là bao nhiêu?

HLV Calisto: Tôi vẫn chưa nghĩ tới chuyện đó. Nếu họ trả lương cao cho tôi song không tạo điều kiện làm việc tốt, tôi sẽ không chấp nhận. Điều kiện làm việc là quan trọng nhất.

Calisto: "Lương tâm là ông chủ duy nhất của tôi"

TBT Nguyễn Anh Tuấn: Ông là người nói rất thẳng và đôi khi không dễ nghe với một số người. Người lãnh đạo muốn mọi người phục tùng, nói ngọt, nhưng ông lại không phải loại người dễ bảo. Vậy tính cách thẳng thắn trung thực đó có khiến ông gặp khó khăn không? Ông có thể chia sẻ kinh nghiệm của mình với độc giả không vì có rất nhiều người thích phong cách cởi mở, thẳng thắn, trực diện đó của ông?

HLV Calisto: Vấn đề là ở chỗ: Tính cách là tính cách. Bạn có thể thay đổi nó ít nhiều nhưng nó vẫn là nó.

TBT Nguyễn Anh Tuấn: Nhưng một số người ở VFF, họ không thích tính cách đó. Họ thích những người biết gật đầu. Ông muốn bảo vệ chính kiến, muốn tranh luận, muốn phê bình, nhưng họ lại không muốn. Chúng tôi tôn trọng ông chính vì điều đó, ông luôn là ông, là Calisto. Vậy ông làm thế nào để bảo vệ được, để giữ được tính cách đó?

HLV Calisto: Vì tôi sống với lương tâm của mình, lương tâm là ông chủ duy nhất của tôi. Nếu tôi không làm những điều mình nghĩ, tôi sẽ thấy không thoải mái. Đôi khi tôi phải hi sinh, phải mất một cái gì đó, nhưng tôi lại ngủ ngon. Mỗi khi đi ngủ tôi hài lòng rằng mình đã làm những việc mình cần, muốn và phải làm.

Cũng có thể tôi bây giờ khác trước chứ. Năm 2002, tôi cũng là huấn luyện viên của các bạn. Chúng tôi đã đạt được mục tiêu, chơi 5 trận và chỉ thua một trận trước Thái Lan. Đội bóng đã chơi rất tốt, nhưng họ vẫn sa thải tôi. Và rồi năm 2008 họ lại gọi tôi về. Có thể họ không thích tính cách của tôi, đó là một căn bệnh. Nhưng tôi thấy hoàn toàn thoải mái vì không chỉ trong bóng đá, mà trên thế giới, có rất nhiều “sự khải huyền” như vậy.

Không chỉ trong bóng đá, mà trong mọi lĩnh vực. Tôi cũng là một người bình thường, tôi cũng quan tâm đến mọi vấn đề trên thế giới. Nhiều người nghĩ rằng khi có chức vụ, phải cố gắng giữ ghế của mình chứ không phải làm những việc họ phải làm. Tôi đã từng mất chức, đã từng bị đe doạ mất chức, nhưng tôi không mất gì, mà đó là minh chứng rằng thế giới này cũng tệ lắm. Vì có một số người có quyền lực, họ chỉ làm việc để giữ chức vụ của mình mà thôi, chứ không phải làm việc vì nhân dân, vì xã hội, vì bạn bè, vì gia đình, vì để được là chính mình.

Tôi nghĩ rằng bất cứ ai được tôn trọng, được hợp tác cũng đều có thể tiến bộ. Vì tôi tin tưởng vào con người. Vấn đề là, không chỉ ở Việt Nam, mà cả ở Bồ Đào Nha, và cả ở châu Âu cũng thế thôi, cần thêm nhiều sự trung thực, sự thật. Và tôi cũng tin tưởng vào sự trung thực.

TBT Nguyễn Anh Tuấn: Mọi người nói rằng ông luôn nghĩ về những mục tiêu chung, chứ không nghĩ cho bản thân mình, rằng ông là một lãnh đạo cống hiến chứ không phải một lãnh đạo ích kỷ. Làm thế nào để ông vượt lên chính bản thân để lo lắng cho cái chung, vì con người thường nghĩ cho lợi ích của bản thân chứ không nghĩ cho cái chung?

HLV Calisto: Tôi sống vì các cầu thủ của mình và họ luôn đấu tranh để có những điều kiện tốt hơn. Khi đến khách sạn, họ than phiền rằng điều kiện ở đây không tốt bằng ở Nhổn. Thực ra Nhổn cũng đâu có nhiều điều kiện. Nhưng một số cầu thủ khi ở câu lạc bộ, họ có những điều kiện rất tốt về phòng ở. Vậy thì phải cố gắng tạo điều kiện cho họ như ở câu lạc bộ chứ, họ là đổi tuyển quốc gia cơ mà. Họ muốn ở đâu, với điều kiện thế nào, tôi đều ở cùng họ.

Tôi lấy một ví dụ thế này. Tại vòng 2 khi đá với Thái Lan, ban tổ chức muốn đổi khách sạn cho các cầu thủ, nhưng họ không muốn ở khách sạn Sheraton. Vì họ thích khách sạn họ đang ở, đồ ăn thức uống và không khí ở đó. Khách sạn Sheraton chắc chắn là có nhiều điều kiện tốt hơn, nhưng họ không đến đó ở, và tôi cũng ở lại với họ. Các cầu thủ đều có ý thức, có sở thích của mình, có thể khách sạn họ đang ở không tốt bằng Sheraton, nhưng đó là nơi họ thích và có thể các món ăn Việt Nam ở đó cũng ngon hơn. Và nếu họ thấy thế là tốt, thì tôi ở lại với họ. Tôi sống vì các cầu thủ và đấu tranh để họ có những điều kiện tốt.

Áp dụng thuật quản lý bóng đá trong lãnh đạo

TBT Nguyễn Anh Tuấn: Mọi người nói ông là người rất nghiêm khắc, Gạch Đồng Tâm Long An cũng là một đội bóng rất nghiêm khắc, không bao giờ mua bán tỉ số...

HLV Calisto: Không bao giờ.

TBT Nguyễn Anh Tuấn: Vậy làm sao ông có thể tồn tại trong môi trường bóng đá của Việt Nam, nơi có nhiều huấn luyện viên và cầu thủ thừa nhận rằng đây là chuyện bình thường ở một số giải đấu.

HLV Calisto: Trước đây thì có thể nhưng tôi nghĩ bây giờ tốt hơn rồi.

TBT Nguyễn Anh Tuấn: Ông đánh giá thế nào về đội tuyển Gạch Đồng Tâm Long An?

HLV Calisto: Tôi nghĩ đó là một mô hình tốt. Chủ tịch Thắng không bao giờ nói với tôi và can thiệp vào chiến thuật thi đấu của đội tuyển này. Ông ấy cho tôi toàn quyền quyết định sắp xếp cầu thủ cho trận đấu. Đây chính là mô hình cho các câu lạc bộ bóng đá khác của VN. Chẳng tốt chút nào khi hai người cùng cầm cương. Cần phân định rõ vùng của tôi, vùng của anh. Cần phải phân định vài trò của mọi người. Chúng ta phải nói về mọi thứ song quyết định vẫn phải là do tôi. Chủ tịch nên chịu trách nhiệm về tài chính, quảng cáo, v.v.. chứ không phải chiến thuật.

TBT Nguyễn Anh Tuấn: Đúng là cần phân định rạch ròi vai trò, trách nhiệm và quyền hạn. Điều đó cũng nên áp dụng đối với các cơ quan chính phủ, doanh nghiệp và tổ chức khác ở Việt Nam. Ông có nghĩ vậy không?

HLV Calisto: Đúng vậy, điều đó rất quan trọng. Ở Mỹ, hiện có một xu hướng gọi là coaching management, nghĩa là các huấn luyện viên bóng rổ và bóng đá được mời tới để truyền đạt các kinh nghiệm quản lý cầu thủ cho các giám đốc điều hành của các doanh nghiệp vì nhân lực chính của các công ty thường là nam giới. Đây chính là triết lý lãnh đạo mới, đưa phong cách lãnh đạo trong thể thao vào doanh nghiệp.

TBT Nguyễn Anh Tuấn: Tôi hiểu. Đó là một mô hình tốt. Chúng ta nên áp dụng mô hình này cho các cơ quan nhà nước, doanh nghiệp và các tổ chức khác. Cần phân định rõ quyền hạn, vai trò, trách nhiệm của các cá nhân trong những tổ chức đó. Mọi người có quyền phát biểu song cũng có quyền quyết định. Chẳng hạn Thủ tướng cần được toàn quyền ra quyết định và như vậy Thủ tướng sẽ chịu trách nhiệm tốt hơn với các quyết định đưa ra. Các nhà lãnh đạo luôn đối mặt với các thách thức. Ông có thể chia sẽ với các nhà lãnh đạo Việt Nam thuộc mọi lĩnh vực về kinh nghiệm lãnh đạo của ông với tư cách một huấn luyện viên bóng đá?

HLV Calisto: Thách thức thứ nhất là: lãnh đạo trước tiên cần phải có hiểu biết. Không thể chống chọi với thách thức nếu không có hiểu biết. Do vậy, tôi không thích những người không có sự chuẩn bị. Điều kiện đầu tiên là phải có sự chuẩn bị. Đối với tôi điều kiện thứ hai là bạn phải thích công việc đang làm. Nếu không, bạn không thể đối mặt và vượt qua bất kỳ thách thức nào. Một điều quan trọng nữa là cần phải tôn trọng, lắng nghe mọi người và bảo vệ những người làm việc với bạn mặc dù bạn là chủ.

Trong đội của tôi có hai bác sĩ rất giỏi, đóng vai trò rất quan trọng. Họ biết các cầu thủ, tôi và mọi người khác trong đội tuyển tôn trọng họ mặc dù chẳng ai nói điều đó. Tất nhiên, khi đội tuyển thắng, huấn luyện viên là người quan trọng nhất và khi đội tuyển thua, huấn luyện viên là người chịu trách nhiệm chính. Điều quan trọng là những người làm việc với tôi biết lãnh đạo của họ tôn trọng, lắng nghe và bảo vệ họ.

Từ triết lý bóng đá đến con đường phát triển quốc gia

TBT Nguyễn Anh Tuấn: Trong mọi lĩnh vực đều cần có triết lý, trong giáo dục có triết lý giáo dục, trong kinh tế có triết lý phát triển kinh tế… Vậy trong bóngđáthì sao? Triết lý mà ông mang đến cho bóng đá Việt Nam là gì?

HLV Calisto: Khi tôi mới tiếp nhận chức vụ này, đã có những cầu thủ từ chối vào đội tuyển quốc gia, đã có những than phiền, những người không muốn. Nhưng bây giờ, hỏi tất cả các cầu thủ ở Việt Nam, tất cả đều muốn chơi trong đội tuyển quốc gia. Nghĩa là đã có thay đổi. Giờ đây các cầu thủ đã học được bài học, và họ chơi trong đội tuyển với lòng tự hào, chơi vì đất nước và chơi cho chính mình, và chơi một cách chuyên nghiệp. Khi ghi bàn, họ chạy ngay đến lá cờ Tổ quốc.

Đội tuyển quốc gia chính là tấm gương phản ánh đất nước. Đối với thế giới, khi đội Việt Nam chơi xông xáo tự tin thì thế giới cùng sẽ nhìn thấy điều đó ở nhân dân Việt Nam.

TBT Nguyễn Anh Tuấn: Mỗi đội tuyển quốc gia có những biệt danh riêng. Như Đan Mạch là Những chú lính chì, Singapore là Những con sư tử. Còn đội Việt Nam? Ông đặt cho biệt danh gì?

HLV Calisto: Tôi chưa nghĩ ra.

TBT Nguyễn Anh Tuấn: Từ kinh nghiệm nghề nghiệp, ông đưa ra giải pháp, lối chơi phù hợp nhất đối với thể chất và đặc điểm của các cầu thủ Việt Nam, để họ phát huy tốt nhất khả năng, chẳng hạn như sự linh hoạt, lối truyền bóng ngắn, tinh thần thi đấu cao độ. Đó là một giải pháp tốt. Ông có nghĩ ĐTVN đã định hình và nên trung thành với lối chơi ấy?

HLV Calisto: Các cầu thủ VN cần chơi nhiều hơn, phải được huấn luyện cách chơi dài hơi tại trường đào tạo cũng như qua các trận đấu. Cũng giống như khi học tiếng Anh phải nói và làm bài tập.

Bùi Văn Thắng thuộc Học Viện Tài chính nói về phong cách chơi của Sporting Lisbon của Bồ Đào Nha, của Ajax Amsterdam của Hà Lan, Arsenal của Anh hay Đức,Ý... Theo ông, lối chơi tiên tiến nào là phù hợp với của con người VN nhất?

HLV Calisto: Tôi thích lối chơi của Anh và của Bồ Đào Nha hơn. Trong đó, tôi thích lối chơi Bồ Đào Nha nhất vì lối chơi đó mang tính kỹ thuật nhiều hơn.

TBT Nguyễn Anh Tuấn: Từ bóng đá, ông có lời khuyên gì cho Việt Nam trong các lĩnh vực khác, chẳng hạn như kinh doanh. Các doanh nghiệp VN cần làm gì để mở rộng ra thị trường ĐNÁ và bắt kịp với thế giới, cũng giống như đội tuyển bóng đá VN bắt kịp các đội tuyển trong khu vực và giành ngôi quán quân?

HLV Calisto: Cần phải rất nghiêm túc trong kinh doanh. Cần phải có nhiều tiền trong những ngày đầu tiên. Một điều vô cùng quan trọng với tôi là thời gian làm việc, làm việc theo nhóm và chất lượng của công việc. VN không thể bán sản phẩm nếu chất lượng sản phẩm đó không tốt. Tương tự trong bóng đá, tôi đã nói với các cầu thủ nếu họ chơi không tốt, chất lượng thi đấu không cao, rất khó có thể giành chiến thắng. Nếu họ chơi tốt, chơi có phong cách, họ có thể với tới chiến thắng. Do vậy, chất lượng đóng vai trò rất quan trọng.

TBT Nguyễn Anh Tuấn: Tôi hoàn toàn đồng ý với ông.

Không hoạch định cho tương lai, bóng đá sẽ sụp đổ

Bạn Nguyễn Vũ Quang Anh muốn hỏi: Hơn ai hết ông hiểu rằng thành công của đội bóng cũng như may mắn sẽ song hành cùng đội bóng mãi mãi; bằng chứng về sự thành công của Hy Lạp đã là 1 bằng chứng sinh động nhất. Ông nghĩ điều đó cũng sẽ xảy ra đối với đội tuyển Việt Nam hay không?

HLV Calisto: Tôi không nghĩ như vậy. May mắn chỉ là nhất thời. Th�