phần 1:

Đặng Tiểu Bình - nhà lãnh đạo kiệt xuất của Trung Quốc, được xem là vị “tổng công trình sư” khai sáng và đặt nền móng cho thời đại mở cửa, cải cách của đất nước này.

Phẩm chất lãnh đạo của Đặng Tiểu Bình

Người bền gan

Trong đời, Đặng Tiểu Bình đã trải qua "ba nổi ba chìm".

Lần "chìm" đầu tiên là vào năm 1933, trong nội bộ đảng Cộng sản Trung Quốc có nảy sinh một số mâu thuẫn, cùng với Mao Trạch Đông, ông đã bị khai trừ khỏi Đảng, mất chức Trưởng phòng tuyên truyền của Đảng uỷ tỉnh Giang Tây. Tháng 6 năm đó, ông được chuyển tới Tổng cục chính trị, phục vụ trong vai trò Tổng cục trưởng và đây là lần "nổi" đầu tiên.

Lần "nổi - chìm" thứ hai là vào năm 1966. Không lâu sau khi cuộc đại cách mạng văn hoá được tiến hành, Đặng Tiểu Bình và Lưu Thiếu Kỳ trở thành mục tiêu công kích. Đặng Tiểu Bình bị chỉ trích và bị khai trừ khỏi đảng và đến tận năm 1974 ông mới quay trở lại trong vai trò Phó Thủ tướng.

Một lần nữa ông bị sa thải vào năm 1976, nhưng sau khi Mao Trạch Đông qua đời, ông được phục hồi vị trí và đây là lần "chìm - nổi" thứ ba. Khi đối mặt với những lần công kích và thất bại như vậy, ông không bao giờ đổ lỗi cho bất kỳ ai hoặc điều gì. Ông nói: "Tôi là đứa con của người Trung Quốc". Ông đã đặt tương lai và vận mệnh của đất nước vào vị trí quan trọng nhất và không quan tâm đến lợi ích cá nhân. Không chùn bước trước khó khăn là cơ sở cho những thành công của Đặng Tiểu Bình.

Tầm nhìn về tương lai

Đặng Tiểu Bình là một nhà chính trị có tầm nhìn, ông nghĩ đến mọi việc dựa trên tổng thể phức tạp của nó, từ các khía cạnh của sự tồn vong và phát triển của toàn bộ quốc gia để đưa ra những quyết định sáng suốt.

Tháng 10/1976, Bè lũ bốn tên tan rã và cuộc cách mạng văn hoá 10 năm cuối cùng đã kết thúc. Tuy nhiên, hoàn cảnh Trung Quốc lúc này rất đáng lo ngại. Hàng trăm vấn đề đòi hỏi phải có giải pháp. Trung Quốc nên đi theo con đường nào?

Là một nhà lãnh đạo, Đặng Tiểu Bình nhanh chóng hiểu rằng chìa khóa là ở hệ tư tưởng đúng đắn. Ông nhấn mạnh sự cần thiết phải tìm ra sự thật từ thực tế, và theo đó, ông phản đối kịch liệt quan điểm "hai điều bất kể" - quan điểm cho rằng bất kể quyết định chính sách nào và bất kể chỉ thị nào của Chủ tịch Mao đưa ra cũng phải được làm theo y nguyên.

Năm 1978, Đặng Tiểu Bình khuyến khích một cuộc thảo luận về tiêu chuẩn của sự thật, kết quả là đã phá bỏ được các ràng buộc cứng nhắc từng làm thui chột suy nghĩ của mọi người lâu nay. Mọi người bắt đầu kiểm tra một cách nghiêm túc tình trạng hiện tại để đối mặt với các vấn đề họ phát hiện ra. Sự chuyển đổi vĩ đại nhằm giải phóng đầu óc của mọi người đã dẫn tới phiên họp toàn thể lần ba của Uỷ ban Trung ương Đảng lần thứ 11.

Năm 1985 Đặng Tiểu Bình xem xét tình hình thế giới từ một vị trí thuận lợi có tính chiến lược và rút ra kết luận rằng, hoà bình và sự phát triển là hai vấn đề quan trọng của thế giới đương đại. Với sự hướng dẫn từ học thuyết của ông,Trung Quốc tự cam kết phát triển mối quan hệ hữu nghị với các nước và tạo ra một môi trường quốc tế an toàn cho việc hiện đại hoá xã hội chủ nghĩa.

Đặng Tiểu Bình cũng nâng trọng tâm việc của Đảng thành việc hiện đại hoá xã hội chủ nghĩa cũng như tập trung vào việc phát triển lực lượng sản xuất. Ông đã đưa ra câu trả lời có hệ thống về việc xây dựng, củng cố và phát triển xa hơn ở một nước đang phát triển như Trung Quốc và đưa ra một định nghĩa hoàn chỉnh về xã hội chủ nghĩa trong thời kỳ mở đầu. Ông xác định mục tiêu "ba bước" đầy tham vọng của chủ nghĩa xã hội với đặc điểm của Trung Quốc. Điều này đã mở ra một kỷ nguyên mới của việc cải cách và mở cửa ra thế giới bên ngoài cũng như đưa Trung Quốc vào con đường hiện đại hoá xã hội chủ nghĩa.

22/8/1904: Đặng Tiểu Bình sinh ra tại tỉnh Tứ Xuyên, tên khai sinh là Đặng Hỷ Tiên.

1920 - 1925: Ông đã học ở Pháp, ở đây ông tham gia Đảng Cộng sản Pháp và sau đó là Liên bang Xô Viết 1 năm.

Tháng 3/1927: ông trở về Trung Quốc. Sau khi Tưởng Giới Thạch đàn án phong trào cách mạng tại Thượng Hải, Đặng Hỷ Tiên đổi tên thành Đặng Tiểu Bình.

1931: Đặng Tiểu Bình cùng Mao Trạch Đông thành lập căn cứ của Hồng Quân tại tỉnh Giang Tây.

1933: Tưởng Giới Thạch tấn công căn cứ của Mao Trạch Đông tại tỉnh Giang Tây. Lúc này, trong nội bộ đảng Cộng sản Trung Quốc có nảy sinh một số mâu thuẫn. Cùng với Mao Trạch Đông, Đặng Tiểu Bình bị khai trừ khỏi ban lãnh đạo Đảng.

1950: Mao Trạch Đông trở thành người lãnh đạo Trung Quốc. Đặng Tiểu Bình được giao nhiệm vụ tại Tây Tạng.
1952: Ông trở về Bắc Kinh và được bổ nhiệm giữ chức Phó Thủ tướng.

1956: Đặng Tiểu Bình trở thành Uỷ viên Bộ Chính trị.

1966: Mao Trạch Đông chỉ thị tiến hành cuộc Đại cách mạng văn hoá. Do mâu thuẫn trong nội bộ Đảng và những tư tưởng thực tế trong cải cách kinh tế, Đặng Tiểu Bình bị khai trừ khỏi Đảng lần thứ hai.

1973: Mao Trạch Động cho phép Đặng Tiểu Bình quay trở lại Bắc Kinh để giúp ông kiểm tra mức độ ảnh hưởng của Quân đội Giải phóng Nhân dân. Đặng Tiểu Bình tiếp tục giữ chức Phó Thủ tướng.

1976: Đặng Tiểu Bình lại bị khai trừ khỏi Đảng lần ba sau khi chỉ trích cuộc Cách mạng Văn hóa. Mao Trạch Đông từ trần.

1977: Ngày 22/7, Đặng Tiểu Bình được phục chức Phó Thủ tướng.

Sau năm 1978, ông đưa Trung Quốc vào thời kỳ tái thiết nhanh chóng và thành công trong việc thiết lập nhà nước Trung Quốc theo con đường hiện đại hoá xã hội chủ nghĩa.

1997 ông qua đời ở tuổi 93 vì bệnh Parkinson.

phần 2:

Không chỉ là người bền chí, có tầm nhìn xa, Đặng Tiểu Bình còn là nhà lãnh đạo có tư tưởng tiến bộ. Ông đã đặt nền móng cho việc cải cách và đổi mới ở Trung Quốc, đề xuất công thức "một quốc gia, hai chế độ" và nhất là ông luôn mang trong mình tư tưởng về người lãnh đạo phục vụ.

Có tư tưởng tiến bộ

Tiến bộ là khi nhà lãnh đạo không rập khuôn mà luôn nghiên cứu những điều mới, giải quyết những vấn đề mới, tóm lược những kinh nghiệm mới và đưa ra kết luận mới dựa trên môi trường thay đổi. Tiến bộ là đặc điểm có giá trị nhất của Đặng Tiểu Bình.

* Đề xuất tư tưởng cải cách và đổi mới

Đặng Tiểu Bình là người đầu tiên đề xuất rằng Trung Quốc nên tiến hành cải cách, thừa nhận chính sách mở cửa và tiếp thêm sinh lực cho nền kinh tế. Từ năm 1978, ông đã thúc đẩy việc cải cách. Trong khi còn khoảng 80% dân số Trung Quốc sống ở vùng nông thôn, ông chỉ ra rằng: việc cải cách nên tiến hành ở nông thôn trước khi tiến hành ở các thành phố. Công cuộc cải cách các khu đô thị thường phức tạp hơn ở vùng nông thôn, ông khuyến khích nên khám phá các tiềm năng này một cách táo bạo nhưng cũng bằng sự quan tâm và cẩn trọng.

Theo đề xuất của ông, 4 đặc khu kinh tế đã được hình thành và 14 thành phố duyên hải mở cửa với thế giới. Trên cơ sở bình đẳng đôi bên cùng có lợi, ông tuyên bố Trung Quốc nên mở rộng hợp tác kinh tế với các nước bên ngoài, thu hút vốn và giới thiệu các kỹ thuật và kỹ năng quản lý tiên tiến của họ để thúc đẩy việc phát triển kinh tế riêng của mình. Các thành phần tư nhân nên được phát triển như là một phần phụ trợ cho các thành phần xã hội vốn dĩ sẽ chiếm ưu thế trong nền kinh tế Trung Quốc. Ông cũng cho rằng một số khu vực và một số người được phép làm giàu, sau đó những người khác sẽ theo gương họ. Sự phát triển của Trung Quốc trong hơn 20 năm qua đã chứng minh chính sách cải cách và mở cửa của Đặng Tiểu Bình là hoàn toàn đúng đắn.

* Loại bỏ hệ thống đảm nhiệm chức vụ vĩnh viễn với cán bộ lãnh đạo

Năm 1979, Đặng Tiều Bình cho rằng, để đảm bảo việc thực thi theo tuyến tư tưởng và chính trị, phải thiết lập tuyến tổ chức. Ông đặc biệt quan tâm đến việc lựa chọn những người kế cận trong đội ngũ lãnh đạo. Theo khuyến khích của ông, hàng loạt thước đo đánh giá đã được thừa nhận và xây đựng đội ngũ. Nhiều cán bộ sẽ thay thế những người đồng chí lớn tuổi hơn của mình và hợp tác với những người vẫn đảm đương các trọng trách khác. Bằng cách này, việc cán bộ lãnh đạo chiếm giữ chức vụ vĩnh viễn sẽ dần dần bị bãi bỏ, và cấu trúc giới hạn độ tuổi sẽ trở nên ngày càng phù hợp hơn. Đặng Tiểu Bình đã làm gương cho những người khác, tại Đại hội Đảng lần thứ 13 và kỳ họp đầu tiên của Uỷ ban Trung ương lần thứ 13, ông rút khỏi danh sách ứng cử làm thành viên Uỷ ban Trung ương và nhận chức Chủ tịch Hội đồng quân sự Trung ương.

* Đưa ra công thức "một quốc gia, hai chế độ" để giải quyết vấn đề hợp nhất hoà bình

Đài Loan, Hồng Kông và Macao chưa được thống nhất với đại lục vì những vấn đề chính trị phức tạp. Để giải quyết những vấn đề này bằng các phương pháp hoà bình, Đặng Tiểu Bình đã đề ra công thức "một quốc gia, hai chế độ" vào năm 1984. Nghĩa là lục điạ với dân số 1 tỷ người sẽ duy trì hệ thống xã hội chủ nghĩa, trong khi Hồng Kông, Macao và Đài Loan tiếp tục hệ thống tư bản. Lý thuyết này đã thiết lập cơ sở cho xu hướng thoái lui của Hồng Kông và Macao và đưa ra những định hướng cơ bản cho việc giải quyết vấn đề Đài Loan.

* Ý tưởng về người lãnh đạo phục vụ

Đặng Tiểu Bình quan tâm đến việc mình là người con của Trung Quốc. Năm 1943, ông chỉ ra trong một bản báo cáo rằng, con người là mẹ của tất cả và nguồn gốc chính của mọi cuộc đấu tranh. Năm 1981, ông một lần nữa nói dõng dạc: "Tôi là đứa con của người Trung Quốc, tôi yêu đất nước tôi và nhân dân tôi". Trong suốt cuộc đời mình, ông luôn đặt việc phục vụ nhân dân Trung Quốc và mang lại lợi ích cho người Trung Quốc là ưu tiên số một.

Đặng Tiểu Bình nghĩ rằng người Trung Quốc là người sở hữu đất nước Trung Quốc, và mọi quyền lực sẽ thuộc về người Trung Quốc. Năm 1980, ông chỉ ra rằng nên phát triển nền dân chủ xã hội và đảm bảo rằng mọi người đều có quyền quản lý đất nước. Để mở rộng tính dân chủ xã hội, ông đã đề ra việc cải cách chính trị. Điều này liên quan đến việc tách chức năng của Đảng và Chính phủ, giao quyền cho các bậc thấp hơn, cải cách bộ máy chính quyền và hệ thống nhân lực liên quan đến cán bộ, thiết lập một hệ thống tư vấn và đối thoại, cải thiện nhiều hệ thống liên quan đến dân chủ xã hội và tăng cường hệ thống pháp luật xã hội chủ nghĩa.

Tạo ra những nỗ lực để cải thiện điều kiện sống của nhân dân là một minh chứng quan trọng cho tư tưởng người lãnh đạo phục vụ của Đặng Tiểu Bình. Ông nghĩ rằng đói nghèo không phải là chủ nghĩa xã hội, mục đích của chủ nghĩa xã hội là tiêu diệt đói nghèo. Phát triển là nguyên tắc quan trọng. Trung Quốc sẽ nâng trọng tâm của công việc của Đảng lên thành việc xây dựng kinh tế và thực thi chiến lược 3 bước để nhận ra các mục tiêu của hiện đại hoá xã hội chủ nghĩa, cải thiện mức sống của nhân dân và thừa nhận sự thịnh vượng chung.

Phong cách lãnh đạo của Đặng Tiểu Bình

Phong cách lãnh đạo của Đặng Tiểu Bình là phong cách linh hoạt. Đây là phong cách được đặc trưng bằng khả năng mang lại những thay đổi quan trọng trong tổ chức, như thay đổi trong tầm nhìn, chiến lược và văn hóa.

Sau cuộc đại cách mạng văn hoá, có hàng trăm vấn đề cần phải giải quyết, Đặng Tiểu Bình đã phản đối chiến lược "hai điều bất kỳ" và chỉ ra rằng nên xem sự thật từ thực tế, ông nâng sự tập trung của Đảng vào việc hiện đại hoá xã hội chủ nghĩa, để tập trung vào việc phát triển lực lượng sản xuất. Ông đề ra sáng kiến cải cách và mở cửa, sáng kiến "một nhà nước hai chế độ". Ông đã tạo ra sự thay đổi năng động cho Trung Quốc. Ông được đánh giá một nhà lãnh đạo quyết đoán, tiến bộ.

Bài học lãnh đạo từ Đặng Tiểu Bình

* Một nhà lãnh đạo giỏi phải là người bền chí: Mạnh Tử (372–289) - nhà triết học của Trung Quốc có nói: "Khi ông Trời ban tặng một sứ mệnh quan trọng cho một ai đó, trước tiên Ngài sẽ đưa cho anh ta rất nhiều khó khăn". Trong suốt cuộc đời mình, Đặng Tiểu Bình đã trải qua "ba chìm và ba nổi" nhưng ông không bao giờ đổ lỗi cho bất kỳ ai và bất kỳ điều gì, không bao giờ mất hy vọng và không bao giờ lưỡng lự khi bênh vực quyền lợi của đất nước và nhân đân. Trên con đường trở thành nhà lãnh đạo giỏi, bạn sẽ phải đương đầu với nhiều khó khăn và thất bại, bạn không được từ bỏ, bạn phải tiếp tục phục vụ và vượt qua khó khăn.

* Một nhà lãnh đạo giỏi cần có tầm nhìn: Đặng Tiểu Bình là một nhà chính trị có tầm nhìn về thời đại, suy nghĩ về mọi người trong toàn bộ sự phức tạp, từ khía cạnh tồn tại và phát triển của quốc gia mà đưa ra các quyết định. Từ kinh nghiệm của Đặng Tiểu Bình, chúng ta biết rằng tầm nhìn lãnh đạo mà nhà lãnh đạo có là một công cụ lãnh đạo vô giá. Ngày nay, thế giới đang trở nên cạnh tranh ác liệt hơn, các nhà lãnh đạo phải có khả năng tiếp thu những bài học từ quá khứ, hiểu được hiện tại và nhìn trước tương lai.

* Một nhà lãnh đạo giỏi phải có tư tưởng tiến bộ: Tiến bộ là sức sống của một nhà lãnh đạo, là quyền lực để nâng cao hiệu quả cho tổ chức và là điều kiện cần thiết để thích nghi với những tình huống thay đổi. Tiến bộ là một đặc điểm có giá trị nhất của Đặng Tiểu Bình. Ông là người đề xuất ra công cuộc cải cách cho Trung Quốc, đưa ra chính sách mở cửa và tiếp sức cho nền kinh tế. Ông cũng loại bỏ hệ thống nắm giữ vĩnh viễn vị trí lãnh đạo và đề ra công thức "một đất nước hai chế độ".

* Một nhà lãnh đạo giỏi phải có tư tưởng của một nhà lãnh đạo phục vụ: Đặng Tiểu Bình luôn xác định mình là người Trung Quốc. Trong cuộc đời mình, ông đặt việc phục vụ nhân dân Trung Quốc và mang lại lợi ích cho họ là ưu tiên hàng đầu. Nếu muốn trở thành một nhà lãnh đạo giỏi, bạn phải phục vụ những người khác trước hết, và phải đặt điều đó là ưu tiên hàng đầu. Chỉ khi bạn có ý thức về người lãnh đạo phục vụ, bạn mới có thể gắn kết và động viên những người khác làm việc chăm chỉ để giành được các mục tiêu của tổ chức.

Nguyệt Ánh
tổng hợp