Truyện ngắn
Nghệ thuật nói chuyện
 
Socrates có thói quen đến những khu chợ đông đúc ở Athena để nói chuyện hay tranh luận với mọi người. Ông có những cách thức rất đặc biệt để khơi nguồn cho buổi nói chuyện hay cuộc tranh luận.

Một lần, Socrates vẫn đến chợ như mọi khi và ông đã hỏi một người trong chợ rằng:

- Xin lỗi! Tôi có một vấn đề không rõ, xin ngài chỉ giúp. Mọi người đều bảo sống trên đời cần phải có đạo đức, nhưng tôi không biết rốt cuộc đạo đức là cái gì?

Người đó trả lời:

- Vậy tại sao trên chiến trường các tướng quân luôn tìm trăm phương nghìn kế để đánh lừa kẻ thù?

- Đánh lừa kẻ thù là hợp đạo lý, nhưng lừa người của mình thì không có đạo đức.

Socrates lại phản bác:

- Giả sử như quân ta bị địch bao vây, vị tướng quân nhìn thấy chí khí quân sĩ mình sa sút bèn lừa họ: "Viện binh sắp tới, hãy dũng cảm tiến về phía trước!”, do đó phá được vòng vây và giành toàn thắng, vậy vị tướng quân đó có được xem là có chính nghĩa, có đạo đức không?

Người đó nói:

- Với những tình huống nguy cấp trên chiến trường, thì cần phải làm như vậy. Nhưng trong cuộc sống hàng ngày mà làm như vậy thì không có đạo đức.

Socrates tiếp tục hỏi:

- Nếu như con anh bị bệnh, lại không chịu uống thuốc, trong trường hợp này, bậc cha mẹ thường nói với con rằng: Thuốc rất ngọt. Nhờ vậy mà chúng chịu uống và khỏi bệnh, như vậy là không có đạo đức sao?

Người đó đành thừa nhận:

- Cha mẹ làm vậy là đúng, không thể xem là không có đạo đức.

Socrates thấy bất mãn, nói:

- Vừa rồi ông bảo nói dối là người không có đạo đức, giờ lại bảo nói dối cũng có đạo đức. Nói như vậy, không thể đem việc nói dối ra để xác định đạo đức. Rốt cuộc thì như thế nào mới là đạo đức? Ông hãy nói cho tôi biết đi.

Người kia suy nghĩ một lúc rồi nói:

- Một người mà không biết thế nào là đạo đức, thì anh ta không thể làm được việc gì có đạo đức, chỉ khi biết rõ nó thì mới làm được nó.

Lúc này Socrates mới thấy thỏa mãn với câu trả lời đó, ông vừa cười vừa kéo tay anh ta:

- Ông thật là một nhà triết học vĩ đại, nhờ ông mà tôi đã biết được thế nào là đạo đức, cuối cùng thì tôi đã hiểu được vấn đề mà lâu nay vẫn hoài nghi, tôi chân thành cảm ơn ông!

Đây là "nghệ thuật nói chuyện” thông qua cách chất vấn, và lấy ví dụ trong từng hoàn cảnh cụ thể để nhận thức vấn đề một cách toàn diện.

 


 
Truyện ngắn
  Nghi người trộm rìu  
  Nghĩa vợ chồng  
  Ngọn nến không cháy  
  Ngụ ngôn thỏ và rùa  
  Người bạn  
  Người bắt quạ thết khách  
  Người bới rác  
  Người cha quét lá  
  Người cha đưa cơm hộp  
  Người chồng bao dung  
  Người con trai  
  Người cưỡi ngựa  
  Người giải mộng thông minh  
  Người hướng dẫn bất đắc dĩ  
  Người mẹ  
  Người mẹ một mắt  
  Người mù sờ voi  
  Người ngày xưa  
  Người phụ nữ anh cần  
  Người phụ nữ hoàn mỹ  
  Người tình của mẹ  
  Người vợ (2)  
  Người đánh cá và đá quý  
  Người đời ai cũng quý tiền bạc  
  Nguồn gốc của sức mạnh  
  Nhân nào quả nấy  
  Nhân Quả  
  Nhân quả 2  
  Nhật ký - nếu con mất trước mẹ  
  Nhật ký về mẹ  
  Nhất định sẽ gọi  
  Nhiều lần  
  Nhìn thấy ánh sáng là năm bạn 16 tuổi  
  Nhờ gió mang cõi lòng của nó đến anh  
  Những câu truyện cực ngắn  
  Những cuộc viếng thăm quý giá  
  Những dấu chấm câu  
  Những hòn đá cuội  
  Những lá thư không được trả lời  
  Những người bạn với cái nắm tay ảo  
  Những niềm vui nhỏ  
  Nhường nhịn  
  Niềm vui  
  Niềm vui của cá  
  Niềm vui khi nào đến?  
  Nó là bạn cháu!  
  Nỗi buồn sau hàng mi  
  Nơi chúng ta cần sống  
  Nối dài những vết cứa sâu...  
  Nỗi lo sợ không tên  
  Nỗi oan dậy đất  
  Nói với con gái trong tình yêu thơ dại đầu đời  
  Nỗi đau  
  Nốt nhạc chỉ vang vọng vào những cơn mưa  
  Nụ cười trên môi  
  Nụ cười đến sau nước mắt  
  Nửa tấm thảm  
  Nước mắt  
  Ông ấy cần tôi  
  Ông bí thư  
  Ở PARIS  
  Phật ở đâu?  
  Phía sau một tình yêu  
  Phim tục  
  Phở chỉ dành cho bố  
  Phỏng Vấn Thượng Đế  
  Phụ nữ thực sự muốn gì?  
  Phượng  
  Phút cuối  
  Quà sinh nhật  
  Quà tặng quý giá nhất trong cuộc sống  
  Quà tặng tình yêu của anh lính thủy  
  Quả táo của Jules..  
  Quán trọ  
  Quẳng gánh lo đi mà vui sống  
  Quý bà có giọng nói biết cười  
  Quyết chí ra đi  
  Quyết định sáng suốt  
  Rẽ trái, rẽ phải...  
  Sai phương hướng  
  Sân si  
  Sao cô ấy lại bỏ đi  
  Sao em lại không yêu anh sớm hơn..  
  Sáu hình ảnh người cha  
  Sống với quá khứ  
  Sống với tinh thần của mẹ  
  Sống để yêu thương  
  Sống để yêu thương 2  
  Sự báo đáp của chuột  
  Sự cố  
  Sự tích Tình yêu  
  Tài bắn cung  
  Tài sản 3.000 ức  
  Tấm bằng đỏ  
  Tâm linh  
  Tạm thời  
  Tất cả đàn ông đều đểu  
  Tay của MOKUSEN HOIKI  
  Tên của thiên thần  
  Tha Thứ  
Trang 5/7 : Trang trước  1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7  Trang sau