Ứng viên Tổng thống đảng Cộng hòa John McCain giữ vai trò người tấn công gần như suốt thời gian cuộc tranh luận Tổng thống vừa diễn ra tối 15/10 (sáng 16/10 giờ VN). McCain liên tiếp "ra đòn"với đối thủ Obama về chính sách, nhận xét và tính cách.

Mở màn cuộc tranh luận Tổng thống lần 3 và cũng là lần chót trước khi bầu cử diễn ra vào ngày 4/11, hai ứng viênbuộc tội lẫn nhau vềchính sách thuế.

Giống như cuộc tranh luận Tổng thống đầu tiên, lần đối đầu cuối cùng trước ngày bầu cử 4/11 giữa McCain và Obama cũng được chia làm 8 phần, mỗi phần 10 phút.

Trong 5 phút đầu tiên, ứng viên sẽ có 2 phútđểtrả lời một vấn đề đặc biệt,5 phút cuối cùng sẽ là thảo luận mở - thời điểm "chuyện trò".

Ở cuộc tranh luận lần này, ứng viên sẽ có cơ hội để thực hiện bài phát biểu kết thúc dài 90 giây.

Người điều tiết cuộc tranh luận lần 3 giữa McCain và Obama là nhà báo Bob Schieffer của đài CBS. Cuộc tranh luận diễn ra vào tối 15/10 giờ Mỹ (sáng 16/10 giờVN)tạitrường đại học Hofstra ở New York.

Tuy nhiên, không giống như hai cuộc tranh luận trước, McCain và Obama ngồiquanhmột chiếcbàn cùng với người điều tiết chương trình.

Buộc tội lẫn nhau về thuế

Mở màn tranh luận, hai ứng viên đã buộc tội lẫn nhau về chính sách thuế. Ứng viên Tổng thống đảng Cộng hòa John McCain cáo buộc đối thủ Barack Obama tiến hành một cuộc chiến giai cấp bằng cách ủng hộ tăng thuế nhằm "trải rộng sự thịnh vượng ở mọi nơi". Barack Obama phản đối và tuyên bố ủng hộ giảm thuế cho 95% dân Mỹ.

"Không ai thích các loại thuế nhưng chúng ta cần phải trả tiền cho những khoản đầu tư cốt lõi làm cho nền kinh tế mạnh mẽ", Obama phản pháo.

"Nếu không ai thích thuế, vậy chúng ta hãy đừng tăng thuế được chứ", McCain vặn lại và cười. Ứng viên này còn chất vấn đối thủ tại sao Obama sẽ lại tăng thuế trong thời khủng hoảng kinh tế.

Obama tuyên bố, cả ông và McCain đều muốn cắt giảm thuế, nhưng kế hoạch của ông sẽ giảm thuế cho 95% gia đình Mỹ, nhiều hơn so với kế hoạch của McCain.

McCain khăng khăng cho rằng chính phủ cần giúp đỡ để mọi người có thể ở trong nhà của mình còn Obama lại buộc tội kế hoạch mà McCain đưa ra sẽ kết thúc với việc trao tất cả cho các ngân hàng thay vì các chủ sở hữu nhà.

Obama nói, ông đồng ý rằng chính phủ cần giúp các chủ sở hữu nhà, những người đang bị mắc kẹt trong cuộc khủng hoảng kinh tế hiện nay nhưng "cách mà thượng nghị sĩ McCain vạch ra thì mọi thứ có thể thuộc về ngân hàng".

Cũng trong những phút đầu tiên của cuộc tranh luận, McCain đã cố gắng nhấn mạnh sự khác biệt giữa ông và Tổng thống Bush - người hiện đang không được ưa chuộng. McCain bày tỏ sự thất vọng về việc chính quyền Bush không đi theo đề xuất 300 tỷ USD của ông nhằm tái thương thuyết với những người cho vay thế chấp để các chủ sở hữu nhà có thể tiếp tục ở lại nhà của họ.

"Thượng nghị sĩ Obama, tôi không phải là Tổng thống Bush. Nếu anh muốn chống lại Tổng thống Bush, anh cần phải tranh cử từ cách đây 4 năm kia. Tôi sẽ đưa ra một hướng đi mới cho nền kinh tế và nước Mỹ", McCain tuyên bố.

Đáp lời, Obama nói: "Nếu có đôi khi tôi làm lẫn giữa chính sách của ông với chính sách của Tổng thống Bush thì đó là vì ông là một ủng hộ viên mạnh mẽ của Tổng thống Bush trong những vấn đề kinh tế cốt lõi liên quan tới người dân - chính sách thuế, năng lượng, những ưu tiên chi tiêu".

Khẩu chiến nảy lửa

John McCain đã tấn công dồn dập Obama với hy vọng biến cuộc tranh luận cuối cùng thành bệ phóng cho sự trở lại khi mà các cuộc thăm dò dư luận gần đây cho thấy ông đang bị đối thủ bỏ lại phía sau.

Ứng viên Tổng thống đảng Cộng hòa nói gay gắt: "Anh không nói với mọi người sự thật" và buộc tội Obama chi nhiều tiền cho các quảng cáo tiêu cực hơn bất cứ một chiến dịch tranh cử Tổng thống nào trong lịch sử.

Rất điềm tĩnh, Obama né từng cú đòn và trả lời thẳng. "100%, John, về những quảng cáo của ông, 100% các quảng cáo là tiêu cực".

"Điều đó không đúng", McCain vặn lại.

"Đúng như vậy", Obama trả lời.

McCain hiện đưa ra toàn các quảng cáo tiêu cực, một nghiên cứu của trường đại học Wisconsin-Madison cho thấy. Ngoài ra, theo nhận xét của CNN, công chúng cũng thấy rằng McCain thực hiện các quảng cáo tiêu cực nhiều hơn Obama.

Trong chiến dịch tranh cử để giành chức Tổng thống Mỹ, McCain luôn đóng vai trò công kích. Hơn nữa, ngay trong phần mở màn của buổi tranh luận cuối cùng này cũng vậy khi McCain cáo buộc Obama phát động cuộc chiến giai cấp thông qua việc tìm cách tăng thuế, hãng AP nhận xét.

Không dừng lại, thượng nghị sĩ Arizona lại chất vấn về quan hệ giữa Obama với William Ayers, một nhân vật cực đoan hồi những năm 1960, là thành viên của nhóm Weather Underground, và cả mối quan hệ giữa đảng Dân chủ với ACORN, một nhóm theo chủ nghĩa tự do bị buộc tội vi phạm luật liên bang khi tìm cách đăng ký làm cử tri.

McCain cũng khăng khăng cho rằng Obama chối bỏ nhận xét hồi tuần trước của hạ nghị sĩ John Lewis, đảng viên Dân chủ, người buộc tội đảng Cộng hòa chơi trò chính trị chủng tộc giống như phân biệt chủng tộc trong quá khứ.

Obama đã đáp trả từng cú ném bóng của McCain và gạt sang một bên tuyên bố độc lập về chính trị của đối thủ.

"Ông Ayers không liên quan, chưa từng liên quan gì tới chiến dịch tranh cử của tôi và ông ấy cũng sẽ không phải là người đưa ra những lời khuyên cho tôi ở Nhà Trắng", Obama trả lời đồng thời tuyên bố việc McCain cứ cố đưa vấn đề Ayers ra đã cho thấy nhiều hơn về cách tranh cử của McCain hơn là nói về mình

Ayers là một thành viên sáng lập của tổ chức cực đoan Weather Underground, nhóm từng liên quan tới một số vụ đánh bom hồi đầu những năm 1970, gồm cả cuộc tấn công vào Lầu Năm Góc và đồi Capitol.

Về nhận xét của nghị sĩ Lewis, Obama đáp: "Tôi cho rằng quan điểm của nghị sĩ Lewis là điều mà chúng ta cần phải cẩn thận về cách đối xử với những người ủng hộ của mình. Tôi cho rằng nghị sĩ Lewis đã không hợp lý khi đưa ra một so sánh giữa những gì đang diễn ra với cái đã diễn ra trong cuộc vận động vì dân quyền"

Ca ngợingười đồng hành

Khi được hỏi liệu đất nước có tốt lên nếu bạn đồng hành của một trong hai người trở thành Tổng thống thay vì liên danh của đối thủ, cả McCain và Obama đều nói rằng thượng nghị sĩ đảng Dân chủ Joseph Biden đủ phẩm chất trở thành Tổng thống dù McCain bổ sung rằng "điều đó là đúng về phương diện nào đó".

Tại Mỹ, khi Tổng thống gặp bất trắc.phó Tổng thống sẽ tạm thời nắm quyền điều hành đất nước. Như vậy, phó Tổng thống lúc đó sẽ giữ vai trò Tổng thống tạm thời và vì vậy trong qúa trình bầu cử, người ta thường đặt ra các câu hỏi, liệu ứng viên phó Tổng thống có đủ phẩm chất để giữ cương vị lãnh đạo đất nước hay không. Tháng 7/2007, Tổng thống Bush từng trao quyền lại cho phó Tổng thống Cheney để nhập viện kiểm tra ruột kết.

McCain cũng tranh thủ thời cơ để đề cao ứng viên phó Tổng thống, bạn đồng hành Sarah Palin. Ông mô tả, thống đốc bang Alaska này là "hình mẫu cho tất cả các phụ nữ và những người chủ trương cải cách trên toàn nước Mỹ", và rằng, Palin có đủ phẩm chất để ngồi trong phòng Oval (phòng Tổng thống).

Còn Obama nói Biden là "công chức tuyệt nhất từng phục vụ cho đất nước và là hình mẫu thích hợp cho việc đấu tranh vì nước Mỹ. Đó là những gì ông đã làm khi đề cập tới những chính sách kinh tế để giúp đỡ các gia đình Mỹ vượt qua khó khăn".

Tuy nhiên, Obama đã lảng tránh câu hỏi liệu Palin có đủ phẩm chất làm Tổng thống hay không. Ứng viên này ca ngợi sự ủng hộ tích cực của bà Palin trong những vấn đề liên quan tới trẻ em cần quan tâm đặc biệt. Nghị sĩ Illinois còn nói: "Tôi nghĩ rằng, hiển nhiên là Palin là một chính trị gia có khả năng, người đã kích động được các nhân vật chủ chốt trong đảng Cộng hòa".