Đây là một lá
thư riêng của Ông Tôn Vận Tuyền, viện trưởng viện Quốc Gia Hành Chánh, một chánh
khách nổi tiếng, Trung Hoa Dân Quốc, Đài Loan gởi cho các con của ông lúc ông
còn sống, được nhiều phụ huynh đọc và lưu giữ.
"KIẾP SAU, DÙ CÓ
THƯƠNG HAY KHÔNG THƯƠNG, CŨNG KHÔNG CÒN DỊP GẶP LẠI NHAU ĐÂU".... Tôn Vận Tuyền
để lại những lời căn dặn như sau:
"Các Con thân
mến,
Viết những điêu
căn dặn này, tôi dựa trên 3 nguyên tắc như sau:
1. Đời sống là
vô thường, không ai biết trước mình sống được bao lâu, có những việc cần nếu
được nói ra sớm để hiểu thì hay hơn.
2. Tôi là Cha
của các con, tôi không nói ra thì chắc không ai nói rõ với các con những việc
nầy đâu!
3. Đây là kết
quả bao kinh nghiệm xương máu, thất bại đắng cay trong cuộc đời của bản thân mà
tôi ghi nhận được. Nó sẽ giúp các con tránh được những nhầm lẫn, oan phí trên
con đường trưởng thành của các con.
Dưới đây là
những điều nên ghi nhớ trong cuộc đời :
1. Nếu có người
đối xử với con không tốt, đừng để tâm cho mất thời giờ, trong cuộc đời nầy,
không ai có bổn phận phải đối xử tốt với con cả, ngoại trừ cha và mẹ của các
con. Nếu có người đối xử tốt với con, ngoài việc các con phải biết ơn, trân quý,
các con cũng nên thận trọng một chút, vì người đời thường làm việc gì cũng có
mục đích của nó, chớ có vội vàng cho là bạn tốt của mình
ngay.
2. Không có
người nào mà không thể thay thế được cả; không có vật gì mà nhất thiết phải sở
hữu, bám chặt lấy nó. Nếu hiểu rõ được nguyên lý này, thì sau nầy trong cuộc
đời, lỡ người bạn đời không còn muốn cùng đi trọn cuộc đời, hay vì lý do gì con
bị mất đi những gì trân quý nhất trong đời con, thì cũng nên hiểu; đó cũng không
phải là chuyện trời sập.
3. Đời người
ngắn ngủi, nếu hôm nay ta để lãng phí thời gian, mai đây hiểu được thì thấy rằng
quãng đời đó đã vĩnh viễn mất rồi! Cho nên, nếu ta càng biết trân quý sinh mạng
của mình càng sớm, thì ta được tận hưởng cuộc đời mình càng nhiều hơn. Trông
mong được sống trường thọ không bằng cứ tận hưởng cuộc đời mìmh ngay từ bây
giờ.
4. Trên đời nầy
chẳng hề có chuyện yêu thương bất diệt. Aí tình chỉ là một cảm xúc nhất thời,
cảm giác này, tuyệt đối sẽ theo thời gian, hoàn cảnh mà biến thiên, thay đổi.
Nếu người yêu bất diệt rời bỏ con rồi, hãy chịu khó, nhẫn nại một chút, để thời
gian dần dần trôi qua, để tâm tư mình từ từ lắng đọng, cái đau khổ cũng sẽ từ từ
nhạt nhòa đi. Không nên cứ ôm ấp cái ảo ảnh yêu thương mãi, cũng không nên quá
bi lụy vì thất tình.
5. Tuy có nhiều
người trên thế giới này thành công, nổi tiếng mà chẳng có học hành nhiều, không
có bằng cấp cao, nhưng điều đó cũng không có nghĩa là: Không cần học hành nhiều
sẽ thành công. Kiến thức đạt được do việc học hành, giáo dục là vũ khí trong tay
của mình. Ta có thể lập nên sự nghiệp với bàn tay trắng, nhưng không thể trong
tay không có tấc sắt. Nên nhớ kỷ điều này!
6. Tôi không yêu
cầu các con phải phụng dưỡng tôi trong nửa quãng đời còn lại của tôi sau này.
Ngược lại, tôi cũng không thể bao bọc nửa quãng đời sau này của các con, lúc các
con đã trưởng thành, độc lập, đó cũng là lúc tôi đã làm tròn thiên chức của tôi.
Sau này các con có đi xe bus công cộng hay đi ôtô riêng, các con ăn súp vi cá
hay ăn mì gói, đều là trách nhiệm của các con.
7. Các con có
thể yêu cầu mình phải giữ chữ TÍN, nhưng không thể bắt người khác phải giữ chữ
TÍN với mình. Các con có thể yêu cầu mình phải đối xử TỐT với người khác, nhưng
không thể kỳ vọng người khác phải đối xử tốt với mình. Mình đối xử người ta thế
nào, không có nghiã là nguời ta sẽ đối xử lại mình như thế ấy, nếu không hiểu rõ
được điều này, sẽ có nhiều lúc phải tự chuốc lấy buồn phiền cho
mình.
8. Trong mười
mấy, hai mươi năm nay, tôi tuần nào cũng mua vé số, nhưng vẫn nghèo trắng tay,
điều này chứng minh: Muốn phát đạt, phải siêng năng làm ăn mới khá được. Trên
thế gian nầy không có cái gì miễn phí cả.
9. Sum hợp gia
đình, thân thích đều là duyên phận, bất luận trong kiếp này chúng ta sống chung
với nhau được bao lâu và như thế nào, nên trân quý khoảng thời gian chúng ta
được chung sống với nhau, kiếp sau, dù ta có thương nhau hay không, cũng không
có dịp gặp lại nhau đâu”.