ĐI TÌM Ý TƯỞNG

• Cliff Einstein, giám đốc một văn phòng quàng cáo nói: “Cách tốt nhất để tìm ra ý tưởng chính là tìm ra ý tưởng”. Ý của anh ta là một khi bạn có một ý tưởng thì bạn sẽ bị áp lực để nảy sinh ý tưởng. Theo Cliff, các ý tưởng có cách riêng để phình to ra rất nhanh, rằng cách hay nhất để khiến nguyên tiến trình chuyển động là mồi nó bằng một ý tưởng, bất kỳ ý tưởng nào. Cho dù ý tưởng đó có ý nghĩa hay không, hoặc có giải quyết được vấn đề hay không, thậm chí có liên quan hay không, miễn là ý tưởng ấy mới lạ và khác biệt. Điều này nghe qua có vẻ điên rồ nhưng ngày nào đó bạn cứ thử xem, có tác dụng đấy.
• Hal Riney, giám đốc một văn phòng quảng cáo khác nói: “Thực ra tôi cho rằng tiến trình sáng tạo có lẽ chẳng có gì hơn là thử và sai, một tiến trình được định hướng bởi việc thật, kinh nghiệm và từng trải”.
• Ralph Price nói: “Cho đến khi đã thất bại, bạn mới biết mình có thành công hay không”. Ý Ralph là bạn phải có những ý tưởng khác để có cơ sở so sánh mới biết liệu một ý tưởng có hiệu quả hay không.
• Linus Pauling nói: “Cách tốt nhất để tìm ra ý tưởng tốt là có được hàng tá ý tưởng”. Ý của Pauling là tìm kiếm nhiều ý tưởng dễ hơn là tìm được cái ý tưởng “trúng đài” nhưng lại quá khó tìm. Ông cũng cho rằng nhiều khi ý tưởng không xảy ra tại hoàn cảnh thực tế, do vậy cách bảo đảm hay nhất là tìm hàng loạt ý tưởng.

Song bạn nên nhớ một điều: Tất cả những người kể trên đều bảo rằng “Hãy làm gì đi chứ, Đừng ngồi đó mà chờ ý tưởng rụng vào mồm. Hãy đi lùng nó. Tập trung vào nó. Tìm kiếm nó. Làm đi”. Thực tế thường ghi nhận là thoạt tiên các ý tưởng có vẻ do dự, sau đó nhanh hơn rồi cuối cùng quá nhanh đến mức không kịp ghi nhớ bằng một từ khóa trên bảng. Đến lúc này, bạn đừng tạm ngưng để xem xét chúng; nếu không dòng chảy, nhịp điệu, sự kỳ diệu sẽ tắc. Bạn nhanh tay ghi chú từng ý này đến ý khác đợi sau này hãy phân tích. Khi bắt đầu đi tìm ý tưởng, bạn thường nghĩ rằng chỉ có một giải pháp thôi. Thực tế bây giờ bạn đã hiểu: Luôn sẵn có một giải đáp khác, việc của bạn là hãy tìm ra chúng. Bạn phải tự ép mình nhìn vào vấn đề, phải đi tìm ý tưởng, tìm ra giải pháp. Hãy suy nghĩ kiểu xé rào, theo chiều ngang, Tư duy bằng hình ảnh. Chơi trò “Nếu như?…”. Tìm những điểm tương tự. Phối hợp điều này với điều khác. Tư hỏi mình đang giả định điều gì, đang theo quy luật nào. Thu hết can đảm và tiến công.

Nhưng đến một lúc nào đó bạn phải ngưng tìm kiếm, phải ngưng suy nghĩ về nó. Và những nỗ lực liên tục và kiên trì ấy thường mang đến những kết quả rất ấn tượng.

• Andrew Wiles phải mất bảy năm lao động mới chứng minh được “Định lý cuối cùng của Fermat” – một chứng minh mà hàng ngàn nhà toán học từng tìm kiếm suốt hàng bao thế kỷ.
• Gatling phải nghiên cứu suốt bốn năm mới hoàn chỉnh được loại súng tự động.
• Tính kiên trì của Edison đã trở thành truyền thuyết.
• Và của Einstein. Và Newton. Và Pauling…

Tuy nhiên sẽ đến lúc nào đó – và thời điểm này tùy bài toán và tùy từng người giải – xem như đã đủ, quá đủ ! Nói như Koestler, bạn đã vén mở, chọn lọc, sắp xếp lại, phối hợp, tổng hợp những sự việc, ý tưởng, năng lực và kỹ năng khả dĩ. Nhưng ý tưởng vẫn không hiện ra ?

Chừng nào đến thời điểm này, bạn hãy theo lời khuyên kế tiếp.