Socrates triết
học gia Hy Lạp cổ có một câu nói rất nổi tiếng, đến nỗi từ già trẻ lớn bé ai ai
cũng biết: "Hãy tin vào bản thân”. Nhưng câu này được bắt nguồn từ đâu? Câu
chuyện như sau:
Vào những năm
cuối đời, Socrates biết thời gian còn lại của mình không nhiều, nên nghĩ ra cách
thử tài học trò của mình mỗi ngày.
Một hôm, ông cho
gọi học trò đến bên giường nói:
- Nến của ta sắp
cháy hết rồi, con hãy lấy một cây khác gắn vào đó đi, con đã hiểu ý ta
chưa?
- Rõ – người học
trò nói – Trí tuệ, uyên bác của thầy sẽ được truyền bá về
sau.
- Nhưng –
Socrates chầm chậm nói – Ta muốn tìm một người thừa kế thông minh nhất, người đó
không chỉ có trí tuệ xuất chúng, mà còn phải tràn đầy lòng tin và dũng khí phi
phàm. Có điều, đến giờ ta vẫn chưa tìm được người này. Con tìm giúp ta một người
như thế nhé?
- Vâng, thưa
thầy – Người học trò nói – Con nhất định dốc hết sức lực đi tìm, không phụ lòng
tin và sự dạy bảo của thầy.
Socrates mỉm
cười, không nói gì. Người học trò chân thành và siêng năng đó, không ngại khó
khăn gian khổ đi khắp nơi tìm kiếm. Nhưng những người anh tìm về đều bị Socrates
khéo léo từ chối.
Một lần, khi
người học trò vừa quay về sau một chuyến đi dài, anh tiến đến trước giường bệnh
của Socrates. Socrates đang trong giai đoạn nguy kịch, vừa nhìn thấy người học
trò mình bước vào liền nắm lấy tay bảo ngồi xuống, rồi vỗ nhẹ vai người học
trò:
- Những ngày
tháng qua thật là vất vả cho con, nhưng những người con tìm về đều không bằng
con.
- Con nhất định
sẽ nỗ lực hơn – Người học trò tha thiết nói – Con sẽ đi tìm từ khắp các thành
phố đến thôn quê, dù phải đi khắp thế gian, con cũng sẽ tìm được người ưu tú
nhất đưa về đây tiến cử cho thầy. Socrates cười không nói
gì.
Nửa năm sau,
Socrates đã kiệt sức, đang cận kề với cái chết mà người ưu tú nhất vẫn chưa
thấy. Người học trò vô cùng xấu hổ, nước mắt rơi lã chã ngồi bên cạnh giường
bệnh, tự trách:
- Con thật không
phải với thầy, con đã làm thầy thất vọng!
- Ta là người
thất vọng, nhưng con hãy xin lỗi chính bản thân con – Socrates nói đến đây, thất
vọng nhắm nghiền đôi mắt, dừng lại hồi lâu, mới thương xót
nói:
- Vốn dĩ người
ưu tú nhất là con, chỉ là do con không có lòng tự tin mà không dám đề cử mình,
làm bản thân vuột mất cơ hội.
Nói chưa dứt
câu, nhà triết học vĩ đại đã vĩnh viễn từ bỏ thế giới ra đi mãi
mãi.
Kỳ thực, mỗi một
người đều là người ưu tú nhất, quan trọng là bạn phải tự tin vào bản thân, luôn
tự đề cử và trọng dụng chính mình.